Türkiye tam bir yıl önce 15-16 Temmuz gecesi bir askerî darbe girişimi ile sarsıldı. İstanbul’da Boğaz köprülerinin kapatılması, Ankara’da uçakların alçak uçuş yapması ve Genelkurmay Başkanlığı’ndan gelen silah sesleri ile Türkiye darbe girişimini öğrendi. 249 kişi şehit oldu, bertaraf edilen darbe ülkeyi yeni bir sürece taşıdı. 1 yılın rakamsal bilançosu…
Türkiye askerî darbeler tarihinin en kanlı girişimi olarak yer alan 15 Temmuz, törenlerle anıldı. Darbe girişiminin düzenlendiği Temmuz ayı içerisinde, TSK’da 1.684 asker, Maliye Bakanlığı’nda 1.500, İçişleri Bakanlığı’nda 8.777, Milli Eğitim Bakanlığı’nda 15.200 personel görevinden uzaklaştırıldı. YÖK 1.577 dekanın istifasını istedi. 49.211 kişinin pasaportu, 330 gazetecinin sarı basın kartı iptal edildi, 19 gazeteci tutuklandı.
Hakim ve savcılardan 2854’ü açığa alındı ve haklarında gözaltı kararı çıkartıldı. Bununla beraber öğrenci yurtları dâhil 1.043 öğretim kurumu, 15 üniversite, 35 sağlık kurumu,19 sendika ve 1.299 vakıf/dernek de kapatıldı.
Bir 1 yıl boyunca kanun hükmünde kararnamelerle kamu kurum ve kuruluşlarında gözaltı ve tutuklamalar devam ederken birçok kuruluşa da kilit vuruldu. 20 Temmuz 2016’da Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından Millî Güvenlik Kurulu’nun da görüşü alınarak ilân edilen olağanüstü hal, 19 Ekim 2016, 19 Ocak 2017, 18 Nisan 2017 ve en son 17 Temmuz 2017 tarihlerinde üçer ay geçerlilik süresiyle toplamda dört kez uzatıldı. 25 kanun hükmünde kararname (KHK) yayınlandı.
Adalet Bakanlığı’nın 13 Temmuz 2017’deki açıklamasına göre, darbe girişimi soruşturmalarında 1 yılda, 169.113 şüpheli hakkında 10.821 soruşturma dosyası açıldı. 169 general, 7.098 albay ve diğer alt rütbelerden subay ve asker, 8.815 emniyet mensubu, 24 vali, 73 vali yardımcısı, 116 kaymakam ile 31.784 diğer şüpheli olmak üzere toplam 50.510 kişi tutuklandı. Haklarında işlem yapılan 43.404 kişi ise serbest bırakıldı. 152’si ordu personeli, 8.087 kişinin yakalama kararı devam ediyor.
Yargı mensuplarından, adli ve idari yargıda görevli 2.280 hâkim ve cumhuriyet savcısı ile Yargıtay’da görevli 105 üye, Danıştay’da görevli 41 üye, Anayasa Mahkemesi’nde görevli 2 üye, HSYK’da görevli 3 üye olmak üzere toplam 2 bin 431 kişi tutuklandı. BBC’ye göre üniversitelerden 23.427 öğretim üyesi; ihraç, kadro hakkını kaybetme ve kapatılan üniversiteler nedeniyle işsiz kaldı. 1’i CHP’li, 11’i HDP’li 12 milletvekili ile 74 belediye eş başkanı tutuklandı. 89 belediyeye kayyım atandı.
Dolar’ın 2.88’lerden başladığı yükselme seyrinde döviz piyasaları tarihindeki en yüksek rakamlar kaydedildi. 43 ilde faaliyet gösteren 966 şirkete el konuldu. 4.887 kuruluşun mal varlıklarına el konuldu. Standard&Poors, Türkiye’nin kredi derecesini BB+’dan BB’ye düşürdü, Moody’s Türkiye’nin ekonomik büyümesini yıllık %3 bandında beklediğini açıkladı fakat Türkiye 1 yılda büyümesini %5’e çıkarmayı başardı.
