Kategori: Osmanlı Mirası

Tarihçi Necdet Sakaoğlu, Osmanlı tarihi üzerine şimdiye dek yazılmış en kapsamlı ve ayrıntılı kaynak kitaplarından birine imza attı. Çok yakında yayımlanacak ve yıllardır süren itinalı bir çalışmanın ürünü bu sözlük-ansiklopediden, A’dan Z’ye çeşitli maddeleri #tarih okurları için seçtik.

‘Okumadan âlim, yazmadan kâtip olmak’ tâbiri, şâheser bir tesbit olarak Osmanlı torunlarını çok basit bir gerçeklik tablosu halinde resmediyor… Osmanlılık (artık) bir birikim filan değil, damarlarda dolaşan ve tepemizin tası attığında klâsını isbat eden bir ruhtur.

Son dönemde sıklıkla empoze edilen bir algı var: “Muhteşem Osmanlı mirası erken cumhuriyet devrinde yokedildi”. Osmanlı yöneticileri kendi atalarının mirasını korumayı önemsemedi. Cumhuriyetin ilk dönemini suçlamak ayıp. Suriçi’ndeki yıkımları gerçekleştirenler, 1950 sonrası iktidarlarıdır.

Bazı İslâmcı köşe yazarlarının pek sevdiği bir sözcük vardır, beğenmedikleri “bidat”ler için kullandıkları: “nev-zuhur”, yani sonradan, yeni türemiş. Bu arabesk İslâm ve Osmanlılık da tam öyle işte; nev-zuhur.

“Osmanlı” kelimesi 19. yüzyıl mahsulüdür. O dönemde devlet idaresine giren gayrimüslimler benimsemişti bu lafı. Bence şimdikilerin öyle bir “Osmanlıcılık” derdi yok. Bizdeki İslâmcılar içinde çok sayıda etnik grup var. Onların etnik milliyetçilikleri de var…

İhtişamlı geçmişe özlem duyarak, daha doğrusu bunu kullanarak günümüzün siyasi ve gündelik algılarını biçimlemek, son zamanların en hızlı “yükselen değer”i. Osmanlı döneminin tarihî, kültürel mirası hızla yokedilmeye devam ederken, Osmanlıcılık modası ve ecdad edebiyatı körükleniyor. İlber Ortaylı, Ahmet Kuyaş, Necdet Sakaoğlu ve Ahmet Turan Alkan, 19. yüzyıldan günümüze “Osmanlı”yı irdeledi.