Siyaset sosyolojisinin referans kaynağıydı

“Cumhuriyet’in elitleri” tarafından yetiştirilmiş, Fransa’da öğrenim görmüş, 6 dil bilen Nur Vergin, Türkiye’nin sosyoloji alanındaki duayen isimlerindendi. Üniversitedeki odasına çakılıp kalmamış, Türkiye’yi saha araştırmaları için karış karış gezmiş, kendi çevresinden tepki çeken fikirlerine rağmen gazeteler ve televizyonlarda uzmanlığını halkla paylaşmaktan imtina etmemişti.

Türkiye’nin sosyoloji ala­nındaki en önemli isim­lerinden Nur Vergin, ne­redeyse üniversite mezunu ol­manın bile “Beyaz Türk” olarak anılmaya yettiği günümüz Tür­kiye’sinin 80 yıl öncesinde ken­di deyimiyle gerçek bir “Beyaz Türk” ailesinin mensubu olarak doğmuştu. Dedesi Nuri Conker, Mustafa Kemal’e “Kemal” diye hitap edecek yakınlıktaki tek dostu, Selanik’teki okul yılların­dan ölüm döşeğine dek hiç küs­mediği sırdaşıydı. Buna rağmen Nur Vergin, kendisine imtiyaz sağlayacağını düşündüğü dede­sinin ve 5 yaşındayken anne­siyle boşanan babası diplomat Mahmut Conker’in değil, Tür­kiye’nin ilk Vatikan Büyükelçisi olan ve “iyi bir üvey baba değil, babaydı” diye andığı annesinin ikinci eşi Nureddin Vergin’in soyadını taşımayı tercih etmiş­ti. “Cumhuriyet’in elitleri” dedi­ği ailesinin içinde Mevhibe İnö­nü’nün, Sevinç Saraçoğlu’nun çaya geldiği bir evde, 2. Dünya Savaşı karartma günlerine denk gelen çocukluk yıllarını henüz 5 yaşındayken Ulus gazetesi oku­yarak geçiren Vergin’in hayatı boyunca siyasetle yakından ilgi­lenmesi şaşırtıcı olmasa gerek.

Eğitim hayatını Fransa’da geçiren Nur Vergin’in daha son­ra Bilkent, Marmara ve İstan­bul üniversitelerindeki dersleri­ni hınca hınç dolduran “teatral anlatım” yeteneği de Fransa’da okuduğu lisede keşfedilmiş. Üs­telik beklenmedik bir isim tara­fından… Lise öğretmeninin ar­kadaşı Albert Camus, Çehov’un iki perdelik bir piyesinde Ver­gin’i izleyip: “Bu küçüğün ha­yatta bir yeteneği varsa, o da tiyatro” demiş. Vergin 6 yıl ara verdikten sonra, “hayattaki baş­ka bir yeteneğini” keşfedeceği Sorbonne’un kapısından içe­ri adım atmış. Lisans, yüksek lisans ve ardından Fransa’nın TRT muadili ORTF’de kamuo­yu araştırmacısı olarak çalış­tığı yıllar başlamış. Zonguldak Ereğlisi’nde Georges Balandier danışmanlığında yazdığı, sa­nayileşmenin toplumsal hayat üzerindeki etkilerini incelediği doktora tezini 1973’de savun­muş. Türkiye’ye dönen Vergin, ertesi yıl İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde çalışma­ya başlamış. Bu yıllarda Diyar­bakır, Van, Mersin ve İstan­bul-Gültepe’de köy ve gecekon­du üzerine saha araştırmaları yapmış; Türkiye’yi neredeyse karış karış gezmiş. Kimlik ve din gibi kendi toplumsal çevre­sinin dışında konulara ilgi duy­ması zaman zaman yakın çevre­si tarafından yadırganmış da…

Nur Vergin ismini daha ge­niş kitlelere tanıştıran, Türki­ye’de siyaset sosyolojisi alanı­nın temel referans kaynağı olan Siyaset Sosyolojisi, 1998’de Yeni Yüzyıl gazetesindeki yazılarını derlediği Türkiye’ye Tanık Ol­mak ve Din, Toplum ve Siyasal Sistem adlı kitaplarıydı.

PIERRE CAPORAL (FRERE RAYMOND / 1930-2021)

Örnek bir hoca, iz bırakan bir eğitimci

Pierre Caporal, nam-ı diğer Frère Raymond, Kadıköy Saint-Joseph Lisesi’nin efsanevi hocalarından, cumhuriyet tarihinin iz bırakan eğitimcilerinin günümüzdeki temsilcilerindendi. Saint-Joseph’in kuruluş temelini oluşturan ilkelerine sadık kalarak güncel ve çağdaş olanı yakalamasında rolü büyüktü. Onu, günümüz eğitimcilerine model oluşturacak tavsiyeleriyle anıyoruz.

ALP AKSUDOĞAN

Çok değil, daha Aralık 2020 sayısında Kadı­köy Saint-Joseph Lisesi’nin 150. kuruluş yıl­dönümü için hazırladığımız yazıda eğitim üzerine düşün­celerine yer verdiğimiz Frère Raymond’u, Ocak 2021’in son günlerinde ebediyete uğurladık.

Kökeni 1780’lere dayanan Levanten bir ailenin dört ço­cuğundan biri olarak 1930’da dünyaya gelen, 4 yaşında ban­ka müdürü olan babasını kay­beden Frère Raymond ilk ve ortaokulu İzmir St. Joseph’te, liseyi de İstanbul St. Josep­h’te okumuştu. 1947’deki me­zuniyetinin ardından gittiği Fransa’da matematik ve fizik üzerine yaptığı yüksek öğre­nimi sırasında rahip olmuş; Türkiye’ye döndüğü 1958’de fizik öğretmenliğine başla­dığı İstanbul St. Joseph’e 1968’de müdür olarak atan­mış; 1995’teki emekliliğine ka­dar aynı görevi sürdürmüştü. Emekliliğinin son yıllarını İz­mir’de geçiren bu değerli eği­timci, bir süredir tedavisi için bulunduğu Beyrut’ta aramız­dan ayrıldı.

Yöneticisi olduğu köklü okulun mottosu “yaratıcı sa­dakat” çerçevesinde güncel ve çağdaş olana erişirken; bir yandan kuruluş temelini oluş­turan ilkelerini korur diğer yandan da güncel olanı yakala­ma yetisiyle istikrarlı olarak değişimin ve gelişimin sür­mesini sağlardı. Cumhuriyet tarihinin iz bırakan eğitimci­lerinin günümüzdeki temsil­cilerindendi. Onu, günümüz eğitimcilerinin model alması gereken bir kişilik olarak nite­lendirmek yerinde bir sapta­ma olur. Bu örnek eğitimciden bizlere kalan birkaç tavsiyeyi tekrar hatırlatalım:

. Analitik ve sentetik dü­şünce işimizin temelidir; üni­versite ve sonrasında hayatın vazgeçilmezleridir.

. Öğretmenlik bir meslek değil, bir misyon. Bana bu­gün “X yerde sana ihtiyaç var” dense, ben her şeyi bırakır o yere giderim, “Emekli oldum, 80 yaşındayım, gelemem” di­yemem.

. Günü gününe çalışma alışkanlığını erken yaşta edin­mek önemli; yumurta kapı­ya dayandıktan sonra öğrene­mezsiniz, ezberlersiniz. Ancak eğitimde mutlaka ezbere de yer vermek gerekir, hafızayı da eğitmek lazım.

. Şimdilerde çocuklarda belli bir dikkat ve konsantras­yon eksikliği var; ama diğer taraftan konuları daha çabuk öğrenebiliyorlar. Bilgisayarın sağladığı sürat müthiş; ancak elemanter olanı öğrenciye su­namazsanız fark yaratamaz­sınız.

SEVİM GÖZAY (1972-2021)

Harcanan gazeteciler ülkesinde dürüst ve ilkeli bir emekçi

Gözay, 1993’te başladı­ğı meslek hayatında Türkiye’nin neredey­se bütün televizyon kanalların­da çalışmış; “Stüdyo: Sinematik Portakal” ve “Cosmopolis” gibi ödüllü programların yapımcı­lığını ve sunuculuğunu üstlen­miş; 2001 ve 2002’de Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Kültür-Sanat Televizyon Başa­rı Ödülü’ne layık görülmüştü. “Bir medya çalışanı Mortgage kredisinin ne olduğunu ilk öğ­renip halka duyuran insanlar­dan olmasına rağmen, taksit­le buzdolabı alma cüretini bile gösteremez, çünkü sabah uya­nıp işsiz kalmayacağının garan­tisi yoktur”. Bu sözleri, 2013’te 2006’dan beri çalıştığı Akşam gazetesindeki işine Gezi Dire­nişi’ne destek vermesi bahane­siyle son verildikten sonra söy­lemişti. Gözay, bir cesaret aldığı 10 yıllık ev kredisi bitmeden, yalnızca 48 yıl süren hayatına lenf kanseri yüzünden gözleri­ni yumdu. Hastalığına rağmen hiçbir zaman hayata küsmedi­ğini, dürüst ve ilkeli tavrından, kendini bir “emekçi” olarak gör­mekten vazgeçmediğini anlatı­yor dostları. Ardında yüzakı iş­ler ve sırtlanmamız gereken de­rin bir utancı miras bıraktı.

FİLİZ ÇAĞMAN (1940-2021)

Topkapı’nın yalnız müdürü değil, aynı zamanda saray nazırıydı

Topkapı Sarayı Müzesi’nin sabık müdürü, tarihçi, elyazması ve minyatür uzmanı Filiz Çağman, 11 Ocak’ta doğduğu kent olan Edirne’de 81 yaşındayken vefat etti. 1964’te Topkapı Sarayı El Yazmaları Kü­tüphanesi’ne uzman olarak gi­ren Çağman, 1997-2005 arasın­da Müze Müdürü olarak görev yapmış; neredeyse tüm ömrünü Topkapı Sarayı’na adamıştı. Ha­lefi İlber Ortaylı’nın ceketinin eteğini öperek görevi devraldığı sırada “O sadece bir müze mü­dürü değil, saray nazırıdır” de­mesinin ardında, sarayın büyük onarımını ve yeniden yapılan­dırılmasını sağlayan isimlerden biri olması kadar saray koleksi­yonunun nadide eserlerini gü­nışığına çıkarması da yatıyordu. Bu çabaları, İspanyol (Katalan) “Anticuarios Reales Atarazanos” Vakfı tarafından altın madal­yayla ve Vehbi Koç Ödülü’yle de taçlandırılmıştı. Topkapı Sarayı müze müdürlüğünden emek­li olduktan sonra Sakıp Sabancı Müzesi danışmanı olan Çağman, Londra Kraliyet Sanat Akade­misi’nde Ocak 2005’te açılan “Türkler: Bin Yılın Yolculuğu” başlıklı serginin küratörlüğünü Nazan Ölçer ve David Roxburgh ile birlikte yapmıştı.

Biz yaşayalım diye hayatlarını veren sağlık şehitleri…

SAYGIYLA ANIYORUZ-UNUTMUYORUZ

DR. ALİ MURAT ULUDOĞAN

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi 1988 mezunu Ali Murat Uludoğan (56), Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde uzun yıllardır Dahiliye uzmanı olarak görev yapıyordu. Uludoğan, Samsun Eğitim ve Araş­tırma Hastanesi Palyatif Bakım Ünitesinde görev yaparken geçen yıl Kasım ayında aynı hastanenin başka bir biriminde görevlendirilince, çok sevdikle­ri doktorlarından ayrılmak istemeyen hasta yakın­ları hastane önünde toplanarak görev yeri değişikli­ğini protesto etmişler, merhum Uludoğan da onları yatıştırmıştı.

RECEB ÜNLÜ

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde hastane polis nokta­sında 30 yıldan fazla görev yapan güvenlik görevli­si Receb Ünlü, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Cerrahpaşa’nın simge isimlerinden Ünlü’yü rahmet­le anıyoruz.

22 Aralık Kastamonu Radyoloji Uzmanı Dr. Mustafa Vedat Gök

23 Aralık Mersin Tarsus Eczacı Sıtkı Aslan

23 Aralık İzmir SBÜ Tepecik Eğitim-Araştırma Hastanesi Radyoloji Uzmanı Dr. Orhan Doğan

24 Aralık Van Eczacı Namık Kemal Yavuz

24 Aralık Konya Aile Hekimi Dr. Ayhan Dağlı

25 Aralık Konya NEÜ Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD Başkanı Prof. Dr. Recep Memik

25 Aralık Konya Beyhekim Eğitim-Araştırma Hastanesi Hemşire

Uğur Topçu

25 Aralık Ankara Diş Hekimi Coşkun Akman

25 Aralık Muğla Bodrum Devlet Hastanesi Em. Diş Hekimi

Hasan Oral Koca

25 Aralık Trabzon Ahi Evran Göğüs-Kalp-Damar Cerrahisi EAH veri hazırlama ve kontrol işletmeni Nesrin Öz

26 Aralık Bingöl Veteriner Hekim Ahmet Ataş

27 Aralık Samsun Eğitim-Araştırma Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr.

Ali Murat Uludoğan

27 Aralık Kocaeli Özel Hastane Başhekimi Biyokimya Uzmanı Dr.

Lütfi Çetinkaya

27 ARDINDAN 80-dk (2).indd 27 31.01.2021 16:35

27 Aralık Samsun Bafra Devlet Hastanesi temizlik işçisi Önder Büyük

27 Aralık Adana Büyükşehir Belediyesi Engelli Hizmetleri Şube Müdürü Dr. Levent Cemal Güngör

28 Aralık Bursa Yüksek İhtisas Eğitim-Araştırma Hastanesi Radyoloji Uzmanı Dr. Yavuz Durmuş

28 Aralık Adana Ceyhan Eczacı Ömer Gürkan

28 Aralık Mersin Özel Hastane Ameliyathane teknisyeni Ramazan Ak

28 Aralık Trabzon Akçaabat Haçkalı Baba Devlet Hastanesi Acil Servis Hasta Kayıt Memuru Hakkı Durna

28 Aralık Denizli Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Hakan Türkoğlu

28 Aralık Aydın Kuşadası İlçe Sağlık Müdürlüğü Araştırmacı

Erçin Babacanlar

28 Aralık Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Hemşire Özlem Şahin

29 Aralık Amasya Sabuncuoğlu Şerefeddin EAH Nöroloji Uzmanı Dr. Mustafa Yiğit

29 Aralık İstanbul Dr. Nimetullah Reşidi

29 Aralık Karabük Safranbolu Devlet Hastanesi Hemşire Nihal Karataş

29 Aralık İzmir Özel Hastane Ortopedi-Travmatoloji Uzmanı Dr.

Halil Kuddar

29 Aralık İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Servis Polis Memuru Receb Ünlü

29 Aralık İstanbul Özel Hastane Anestezi Uzmanı Dr. Tahir Güngör İnce

30 Aralık Iğdır Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Emin Akyıldız

30 Aralık Hatay Özel Hastane Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Adnan Ezelsoy

31 Aralık İstanbul Em. Sağlık Bakanlığı Müfettişi İşyeri Hekimi Dr. İlhan Doğan

31 Aralık Trabzon Özel Hastane Kadın-Doğum Uzmanı Dr. İlhan Demirel

31 Aralık İzmir Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi AD Başkanı Prof. Dr. Lokman Öztürk

1 Ocak Mersin Özel Hastane Anestezi Uzmanı Dr. Kemal Aslan

2 Ocak İstanbul İşyeri Hekimi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yavuz Eryılmaz

3 Ocak Gaziantep Eczacı Mehmet Çinpolat

3 Ocak Tekirdağ Çorlu Eczacı Halit Usluel

3 Ocak Kayseri Şehir Eğitim-Araştırma Hastanesi Sağlık Memuru

Oğuzhan Özkan

3 Ocak İzmir Özel Hastane Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. A. Uğur Yılmaz

3 Ocak Mersin İşyeri Hekimi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Doğan Yıldırım

4 Ocak Mersin Özel Hastane İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Soyer Şimşek

5 Ocak Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Tomografi Teknisyeni Özgül Yaşar

5 Ocak Aydın Özel Hastane Nöroloji Uzmanı Dr. Öztekin Yüce

5 Ocak Kilis Devlet Hastanesi Tercüman Ayyuş Eryılmaz

6 Ocak Amasya Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği Çalışanı Orkun Karadağ

6 Ocak Aydın Em. Diş Hekimi Ali Kandemir

7 Ocak Ankara Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Em. Prof. Dr. Münevver Bertan

7 Ocak Samsun Özel Hastane Ortopedi-Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Necati Emirhan

8 Ocak Samsun Ayvacık Eczacı Köksal Türkel

8 Ocak Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Merkez laboratuvarı Kimyager

Cemal İrten

8 Ocak Manisa Salihli Özel Hastane Gastroenteroloji Uzmanı Dr.

Cemal Yıldız

8 Ocak Osmaniye İl Sağlık Müdürlüğü Muhasebe birim sorumlusu

Murat Bayram

9 Ocak İstanbul Eczacı Şekip Öztürk

11 Ocak Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Eğitim Aile Sağlığı Merkezi çalışanı Salih İncehasan

13 Ocak İstanbul Bahçelievler Yenibosna Aile Sağlığı Merkezi Aile Hekimi Uz. Dr. Hasan Erdoğan

13 Ocak Trabzon Of Ambulans Şoförü Nebi Mehmet Efendioğlu

14 Ocak Ordu Korgan İlçe Devlet Hastanesi Bilgisayar operatörü

Güney Güven

15 Ocak Adana Seyhan Devlet Hastanesi Tıbbi Sekreteri

Samiye Genç Özkan

15 Ocak Antalya İl Sağlık Müdürlüğü Em. Dr. Erhan Sirgeligil

16 Ocak Mersin Eczane Teknisyeni Mustafa Doğan

16 Ocak Osmaniye Kadirli Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Sağlık Memuru Yusuf Pampal

16 Ocak Nevşehir Devlet Hastanesi Hemşire Ayşegül Onurkal

17 Ocak Mersin Erdemli Aile Hekimi Dr. Mehmet Yaşar Karabacak

18 Ocak Mersin Diş Hekimi Nedret Yılmaz

18 Ocak Kocaeli Özel Hastane Doğumhane Bölümü çalışanı

Aşkın Demirören

18 Ocak Tarsus Devlet Hastanesi Ambulans Şoförü Rasim Güçlü

19 Ocak Hatay Dörtyol Devlet Hastanesi Tıbbi Sekreteri Hatice Arıkan

19 Ocak Hatay İskenderun Devlet Hastanesi Radyoloji Teknisyeni Ramazan Ateş

20 Ocak Bursa Özel Hastane Dr. Sezgin Can

25 Ocak Manisa Sarıgöl Devlet Hastanesi Hemşire İsmahan Emirdağı

27 Ocak Tekirdağ Çerkezköy İşyeri Hekimi Dr. Tayfun Kepiç

28 Ocak M.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Hasta Kabul Memuru

Cavit Pehlivan

29 Ocak İskenderun Devlet Hastanesi Sağlık Memuru Atılım Köker

30 Ocak Osmaniye Kadirli Devlet Hastanesi Sağlık İşçisi Bekir Koluçolak