İstanbul’da fotoğraf çeken ustaların en sevdiği panaromalardan biri Haliç siluetidir. Genellikle Galata kulesinden çekilen fotoğraflar, kentin birçok anıt yapısının tarihi içinde belge niteliğini taşır. Bu fotoğraf Topkapı Sarayı’nın meşhur yapılarından Yalı köşkünün 1869 yılı dolaylarında yıkılmasından ve 1878 Bab-ı Ali yangınından önce çekilmiş olmalı. Henüz yangınlar büyük ahşap konakları yutmamış. Ahşap denizi şeklindeki kent dokusu içinde anıt eserler çok daha etkileyici görülüyor.
1. TOPKAPI SARAYI ADALET KULESİ Fatih devrinde 1470 dolaylarında inşaına başlanan saray, 19. yüzyılın ortalarına kadar tahta çıkan birçok padişahın yaptırdığı eklerle genişlemiş. Hem şehirden rahatlıkla görülen hem de şehrin en güzel manzaralarından birine sahip Adalet kulesi sarayın son eklerinden biri, Abdülmecid devrinde yenilenmiş.
2. AYA İRİNİ İmparator Konstantinos tarafından yaptırılan kilise 6. ve 9. yüzyıllarda kısmen yenilenmiş. “Kutsal Barış”a adanan kilise Osmanlı dönemi boyunca Topkapı Sarayı içinde kalmış ve cebehane olarak kullanılmış. 19. yüzyılın ortalarından itibaren ise Müze-i Hümayun haline getirilmiş.
3. AYASOFYA 532-537 yılları arasında imparator İustinianus tarafından inşa edilen yapı, 1453’te İstanbul’un fethiyle birlikte Fatih Sultan Mehmet tarafından cami haline getirilmiş. 1934’te Atatürk’ün isteği ile müze olarak açılmış. Bizans ve Osmanlı uygarlıklarının izlerinin birarada sergilendiği anıt, dünya mimarisinin ve sanat tarihinin başyapıtlarından biri.
4. SULTANAHMET CAMİİ 1610- 1617 yılları arasında Sultan Ahmet tarafından inşa edilen cami, Osmanlı döneminin ilk ve tek altı minareli camii. Daha çok Marmara yönünden kent siluetinde etkili olan yapı, Haliç siluetine de kısmen katılmakta.
5. CAĞALOĞLU HAMAMI 18. yüzyılda inşa edilen hamam İstanbul’da inşa edilen son anıtsal çifte hamamlardan biri.
6. BAB-I ALİ VE NALLI MESCİT Osmanlı sadrazamları 17. yüzyılın ortalarından itibaren burada bulunan bir sarayı kullanmaya başlamışlardır. Birçok kez harap olan yapı, 1844’te Avrupa etkili mimarisi ile yeniden inşa edilmiştir. Haliç’e bakan görkemli cephesiyle bu anıtsal yapı, artık sadece sadrazam tarafından devlet işleri için kullanılıyordu. 23 Mayıs 1878’de çıkan bir yangınla büyük ölçüde harap olmuştur. Sarayın kalan kısımlarında İstanbul Valiliği ve Emniyet Müdürlüğü bulunmakta.
7. HAS BAHÇE (GÜLHANE PARKI) Topkapı Sarayı’nın Haliç’e bakan yamaçları eskiden yoğun bir selvi korusu idi. Sarayın has bahçesi kabul edilen bu alan Dolmabahçe Sarayı’na taşınılıp Topkapı Sarayı terkedildikten sonra bakımsız kalmış ve 20. yüzyılın başında Gülhane adıyla halka açık bir park haline getirilmiştir. Bugün fotoğrafta görülen servilerin yerine dikilen ve artık devleşen çınar ağaçları sarayın Haliç cephesini gözlerden saklıyor.
8. YALI KÖŞKÜ FABRİKASI Topkapı Sarayı’nın dış köşklerinden Yalıköşkü bahçesinde kurulan fabrika, tersane dokları için pompa üretiyordu. Bitişiğindeki Yalıköşkü 1869 dolaylarında yıktırılmıştır. Fabrika ise 1890’larda ortadan kalkmış.
9. SUR-U SULTANİ Topkapı Sarayı’nın etrafını deniz yönünde Bizans surları çevreler. Kara tarafında ise Fatih Sultan Mehmet’in 1470 yılı dolaylarında inşa ettirdiği bir sur vardır. Fotoğrafta etraflarında ahşap yapılar arasında anıtsal surlar ve kuleler izleniyor.
10. HOCAPAŞA HAMAMI 15. yüzyılda inşa edilen hamam, kentin en görkemli yapılarındandır. Banisi, Fatih devri vezirlerinden Hocapaşa lakabı ile tanınan Sinan Paşa’dır.
11. HALİÇ SURLARI İstanbul kentinin etrafını çeviren surların bir bölümü Haliç kıyısında inşa edilmiştir. Kulelerle desteklenen bir duvar hattından ibaret olan Haliç surları, tamamen deniz kenarındaydı. Ancak zamanla surların önünde geniş dolgu alanları oluşmuştur. Bizans ve Osmanlı dönemleri boyunca defalarca onarılıp yenilenen surlar 19. yüzyılın sonlarından itibaren büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır.
