Mimarlık tarihin en önemli anıtsal yapılarından Ayasofya tam 1478 yıldır tüm dünyayı heybetiyle büyülüyor.1936’da müzeye dönüştürülen yapı aslında aynı yerde yükselen üçüncü eser. 360’ta Konstantin tarafından yaptırılan Büyük Kilise (Megale Ekklesia) 404’te bir ayaklanma sırasında yakılınca, II. Teodisius tarafından 454’te yeniden inşa ettiriliyor. İkinci Ayasofya da aristokrat “maviler” ile tüccar “yeşillerin” kapışmasına sahne olan Nika isyanı sırasında yerle bir oluyor. 27 Aralık 537’de törenle ibadete açılan günümüz Ayasofya’sını yaptırma şerefi ise Justinanus’a ait. Rivayete göre eserinin ihtişamıyla kendinden geçen imparator, Kudüs’deki Süleyman Tapınağı’nı kastederek “Ey Süleyman, seni geçtim!” diye bağırmaktan kendini alıkoyamıyor. 1905’te sarıklı-şalvarlı, fesli-redingotlu İstanbullulara ibadethane olarak hizmet veren, az sayıdaki oryantalist ziyaretçiyi kendisine cezbeden efsane bina, bugün her yıl 72 buçuk milletten dört milyon civarında turisti ağırlamaya devam ediyor.
