Dünün ve bugünün gündemi e-postanıza gelsin.

Rutkay Aziz’e vuran piyango!

1994 yapımı Kurtuluş dizisinde Rutkay Aziz’in oynadığı Kocatepe sahnesi öylesine başarılı çekilmişti ki, gerçekliğine sadece televizyon izleyicilerini değil, Milli Piyango İdaresi’ni bile inandırmıştı. Tarih araştırmacısı Haluk Oral’ın ortaya çıkardığı komik bir mini skandal!

Kurtuluş Savaşı’nı hikaye eden TRT’nin altı bölümlük büyük dizi projesi Kurtuluş,1994’te yayına girer. Senaryosu Turgut Özakman tarafından yazılan dizi bir süper yapımdır. Yönetmenliğini Mustafa Özkan’ın üstlendiği, Mustafa Kemal Paşa karakterini Rutkay Aziz’in, İsmet Paşa karakterini Savaş Dinçel’in canlandırdığı Kurtuluş’ta tam 300 aktör, binlerce figüran rol alır.

Çekimleri yaklaşık iki yıl süren dizi, rekor bir rakama, günün parasıyla 37.6 milyar TL’ye (bugünün 16.5 milyon TL’si) mal olur. Sürenin bu kadar uzamasının, maliyetin böylesine yükselmesinin bir nedeni de, sahnelerin çoğunlukla gerçek mekanlarda çekilmesi, tarihî anların gerçeğe uygun biçimde yeniden yaratılmasına büyük titizlik gösterilmesidir. Daha sonra yaşanacak trajikomik bir gelişme gösterecektir ki, bu sahnelerden en azından biri gerçeğinden daha gerçekçi bir şekilde canlandırılmış, sadece sıradan izleyiciyi değil, Milli Piyango gibi bir devlet kurumunu da (MP o tarihte henüz özelleştirilmemişti) gerçek olduğuna inandırmıştır. Bu, zihinlere unutulmaz bir fotoğrafla nakşedilmiş olan meşhur “Mustafa Kemal Kocatepe’de” sahnesidir.

O tarihî anı ölümsüzleştiren Etem Eren, 26 Ağustos1922’de Afyon Kocatepe’de yarattığı “anıt fotoğrafı” nasıl çektiğini, Fikret Otyam’a 1960 yılında verdiği röportajda şöyle nakleder: “…Taaruz, şafak vakti saat beşte başlamıştı. Mustafa Kemal Paşa, günler ve geceler süren yorgunluğuna rağmen ayakta, vaziyeti adım adım takip ediyor, direktifler veriyordu. Bir ara kumandanlardan ayrıldı. Tek başına, kayalıklar arasında dalgın ve düşünceli dolaşmaya başladı. Zaman zaman sahra dürbünleriyle düşman cephesine bakıyordu… Bir aralık o kayalık tepenin ucuna geldi. Hafifçe eğilmişti. Başparmağı dudaklarının arasındaydı… Hemen objektifimi çevirdim, adeta nefes almayacak kadar bir sessizlik içinde deklanşöre bastım, resmini çektim. Saat 11’di…”

Kurtuluş dizisi ekibi bu anlatıdan mutlaka haberdardır. Gerçeğine uygun atmosferi yaratmak için fotoğrafın yanı sıra Etem Eren’in yukardaki canlı tasvirlerini rehber kabul ederler. Mustafa Kemal’i canlandıran Rutkay Aziz, gerçeğiyle aynı yerde aynı saatte çektikleri sahneyi inandırıcı kılmak için ne kadar emek verdiklerini, ne kadar çaba ve zaman harcadıklarını hiç unutmaz.

Dizi yayına girer, büyük ses getirir. Aradan çok zaman geçer; 22 sene! Matematik profesörü, tarih araştırmacısı ve koleksiyoner Haluk Oral, eline geçen eski bir Milli Piyango biletinin üzerindeki fotoğrafta bir gariplik hisseder. 30 Ağustos çekilişi için basılan biletteki Kocatepe’deki Mustafa Kemal’in değil, Rutkay Aziz’in siluetidir! Bunun üzerine geçmiş yılların 30 Ağustos biletlerine de bakar. Öteden beri 30Ağustos çekilişlerinde, Mustafa Kemal’in orijinal fotoğrafının kullanıldığını görür. Ancak 1996, 1997 ve 2002’nin 30Ağustos biletlerinde Mustafa Kemal yerine Rutkay Aziz’in silueti kullanılmıştır!

Fotoğraflar, biletler ve Atatürkler… Etem Eren’in 26 Ağustos 1922’de Afyon Kocatepe’de çektiği “anıt fotoğraf”tan Mustafa Kemal detayı (en solda). Kurtuluş dizisi (1994) için yine Kocatepe’de Mustafa Kemal’i canlandıran Rutkay Aziz ve bugün onunla birlikte Milli Piyango biletlerini inceleyen Haluk Oral (ortada) ve Kurtuluş dizisinde bir Yunan yarbayını canlandıran Taner Barlas. Milli Piyango’nun 1996 ve 1997 senelerindeki 30 Ağustos biletlerinde, Mustafa Kemal’in değil Rutkay Aziz’in fotoğrafının siluetleri kullanılmış! Fotoğraflar: Müjdat Arslan

Milli Piyango tasarımcıları, “sinemasal gerçekliğe” fazlasıyla kapılmış, biletin üzerinde orijinal fotoğraf yerine Kurtuluş dizisinin setinde çekilen fotoğrafı kullanmıştır.

Devamını Oku

Son Haberler