İnternetin “dört harflileri”
1914’ten beri krallık olmayan Nijerya’nın devrik prensinden gelen “1 milyar dolarım var ve yarısını da size vermek istiyorum; çünkü neden vermeyeyim ki” gibi maillerin dolaştığı dönemde trollemeler eğlence amaçlıydı. Bu troller zamanla siyasi odaklar tarafından gündemi etkilemek, rakiplerini kızdırmak, ilgisiz bir şeyle oyalamak ya da oltaya getirip diğer söylediklerini boşa çıkarmak amacıyla kullanılmaya başlandı.
BOT HESAPLAR VE ULUSLARARASI TARTIŞMA
Twitter’ın müdahalesi, Türkiye’nin tepkisi…
Geçen aylarda Twitter’ın Rusya ve Çin’in yanısıra Türkiye kaynaklı 7.340 hesabı da “trol faaliyetleri” kapsamında askıya alması, sosyal medyadaki “algı yönetimi” tartışmalarını alevlendirmişti. Türkiye uygulamayı protesto etti ve Twitter’ı “kara propoganda” yapmakla suçladı.
İnternet öncesi dönemin en önemli kandırmacaları
İnsanları kışkırtarak tartışma yaratmak, “oltaya getirerek” eğlenmek, bazen provokatif bazen de absürt mesajlarla apaçık gerçek kabul ettiklerini sorgulatmak, sosyal medyadan ve hatta internetten çok daha uzun bir geçmişe sahip. Antik Yunan’dan 90’lara kitleleri galeyana getiren en büyük kışkırtıcılar…
TARİHTE TROL EFSANESİNİN KÖKENLERİ
İskandinav mitolojisinin kötü niyetli yaratıkları
İskandinav mitolojisinde ve folkloründe inançsızlık, kötülük, vahşet, çirkinlik ve gecenin tekinsizliğini cisimleştiren troller, günışığına görüp taşlaşana kadar kötülük yapmaktan vazgeçmezlerdi… Aynı günümüzdeki troller gibi onlar da gerçek isimleri yani kimlikleri ortaya çıkınca güçlerini kaybedip yokolurlardı. Belki de aralarında zannettiğimiz kadar büyük bir fark yoktur.
80’LERDEN BUGÜNE TROLLÜĞÜN DEĞİŞEN ANLAMLARI
Gerçeği eğip büktüler insanları ‘hasta’ ettiler
80’lerin sonunda görece masum yöntemlerle ortaya çıkan troller, “eşek şakalarını” zaman içinde geliştirdiler. 200’ler troller yüzünden gerçekleşen intiharlar, patlayan skandallarla sanal dünyanın gerçek hayattaki etkilerinin tartışılmasına sahne oldu. Bugünse hükümetlerin kullandığı dijital propaganda ordularına dönüşen, ‘alternatif sağ’ görüşleriyle ciddi kitlelere ulaşan gruplar istemli bir şekilde yarattıkları kakafoni içerisinde hakikati duymayı imkansız hale getiriyor.