Ekim 2024 Sayımız Çıktı

Cem Akoğul

Hıristiyanlık âleminde 970 yıllık Doğu-Batı gerilimi

İtalyan Yarımadası merkezli Roma ile Konstantinopolis merkezli Bizans arasındaki dinîsiyasi çekişme ve anlaşmazlıklar, özellikle Dört Halife dönemindeki (632-661) Müslüman fetihleriyle beraber ciddi bir bölünmeyle...

Mutlakiyetçi anlayış sarsıldı hukukun üstünlüğü kazandı

Bugün Magna Carta, kanun önünde eşitlik ve adalete süratli erişim gibi “hukukun üstünlüğü”nün temelini oluşturan birçok prensibin çıkış noktası kabul ediliyor. 13. yüzyıl İngiltere’sinin...

Britanya’yı ‘büyük’ yapan, tarihe ‘şekil veren’ kadın…

İngiliz gücü ve Britanya imparatorluğuna dünya ölçeğinde emperyal bir nitelik kazandıran Kraliçe Victoria, 19. yüzyılın ikinci yarısına damgasını vurdu. 63 yıl tahtta kalan Kraliçe...

Ulus-devletleşme sürecinde Prusya’yı Almanya yaptı…

1860’lardan itibaren iç-dış ve askerî politikaları belirleyen-yöneten Otto von Bismarck, ülkesinin bir süper güç olmasını sağladı. İngiltere ve Fransa’nın aksine, parlamenter çoğulcu eğilimlere, liberallere,...

Düşünüyordu, demek vardı sansürü aştı, bugüne ulaştı

17. yüzyıldan itibaren felsefeye ve eğitime damgasını vuran René Descartes, döneminde Katolik düşünce ve hakim sistemin önderleri tarafından yıllarca sansürlendi. Doğa yasalarından astronomiye, biyolojiden...

Saatleri ayarlayan enstitü ve 100 yıl önceki 6 ‘bip’ sesi

Bugün tüm dünyada saatler, UTC’ye (Coordinated Universal Time) yani “Eşgüdümlü Evrensel Zaman” sistemine göre ayarlanıyor. Oysa 20. yüzyıl başlarına kadar gerek kullanılan takvim gerekse...

Varoluşçu düşüncenin ve feminist hareketin öncü ismi

“On ne naît pas femme; on le devient”: “Kadın doğulmaz, kadın olunur”. Simone de Beauvoir’ın İkinci Cinsiyet adlı eserindeki bu açılış cümlesi, onun bakışaçısını...

Cromwell: Öldükten sonra cesedi idam edilen lider…

Parlak askerî kariyerinden sonra, politikada da usta hamleler yapan Oliver Cromwell, 1653’ten ölümüne kadar 5 sene ülkeyi kral gibi yönetti. İlk defa tüm Britanya...

İtalyan faşizminin seyri: En Sol’dan en Sağ’a doğru

Türkçede de yaygın şekilde kullanılan “faşizm-faşist” kelimeleri, fazlasıyla genelleşmiş baskı ve ayrımcılıkları ifade ediyor. Oysa tabirin ortaya çıkışı ve yürütülen politikalar bakımından, Sol radikal...

Nazi zulmünden kaçtılar üniversitemize güç kattılar

Cumhuriyet kurulduktan hemen 1 yıl sonra eğitimde reform için kollar sıvandı. Mustafa Kemal durumun aciliyetini kavrayarak, seçilen öğrencilerin Avrupa'ya gönderilmesini istedi. 1933'ten itibaren özellikle...

İzmirli ‘Mesih’ Sabatay Sevi: ‘Dönme’liğin hazin hikayesi

17. yüzyılda İzmir’de doğan Sabetay Sevi, onbinlerce kişiyi Mesih olduğuna inandırmış; bu şekilde başlayan Sabetaycılık hareketi 19. yüzyıl başlarına kadar etkisini sürdürmüştü. Ancak hayatı...

Okyanuslar arası geçiş için önce ülke sonra kanal kuruldu

Süveyş Kanalı’ndan (1869) sonraki dönemde yapımına karar verilen Panama Kanalı, özellikle bölgedeki ağır siyasi, coğrafi ve iktisadi problemlerin etkisiyle şekillendi. Fransızlardan sonra ABD’nin 20....