Beckenbauer: Efsane libero, futbolun büyük ‘İmparator’u

Bayern Münih’i Bayern Münih yapan, libero mevkiini tüm dünyanın hafızasına kazıyan, Almanya’yla hem oyuncu hem de teknik direktör olarak Dünya Kupası’nı kazanan Franz Beckenbauer 7 Ocak’ta öldü. Lakabı “imparator” (kaiser) olan, sahayı adeta yukarıdan idare eden Beckenbauer, yeşil sahaların gördüğü en büyük futbolculardan biriydi.

Aslında her şey 2. Dünya Savaşı’nın noktalanma­sından birkaç ay sonra Münih’te başlamıştı. 11 Eylül 1945’te doğan Franz Anton, daha 25’ine gelmeden “kaiser” (impa­rator) unvanıyla anılır olacaktı. Onun kişisel tarihini, ardından Alman ve dünya futbol tarihini değiştirense bir tokat olmuştu! Bir altyapı maçında 1860 Münih formasını giyen yaşıtından tokat yiyen küçük Franz, doğduğu kentin takımına gitmeyeceğine yemin etmişti. O zamanlar 1860, Münih’in incisiydi, Bayern’in ise esamisi okunmuyordu.

Bayern altyapısına 14’ünde giren Beckenbauer, başta forvet­ti. Sonradan orta sahaya çekilen delikanlı, A Takım formasıyla tanıştığında 18’ine gelmişti. O zamanlar 2. Küme tozu yutan takıma eklenen 3 genç oyuncuy­la birlikte Bavyera’da dengeler bozulacak; Bayern şaha kalkar­ken, 1860 yerinde saymaya baş­layacaktı. O harika üçlüden Sepp Maier kaleciydi, Gerd Müller ise santrfor. 2. Lig’de 146 gol atan kırmızı-beyazlılar, 1965’te güle oynaya Bundesliga’ya yüksel­mişlerdi.

Aralarında ilk millî olan ise Beckenbauer’di. 1965’te ilk defa Federal Almanya için sahne alan dönemin orta saha yıldızı, ertesi yıl takım arkadaşları Maier ve Müller’le millî takımda da bulu­şacak, “Panzerler” lakabını sağır sultan bile duyacaktı.

1966 Dünya Kupası’nda Al­manlar final oynarken, kadroda kupa şampiyonu Bayern’den iki oyuncu vardı: Beckanbauer ve Maier. Finalde Beckenbauer’den çekinen İngiltere’nin hocası Alf Ramsey, en iyi futbolcusu olan Bobby Charlton’ı 20 yaşında­ki futbolcuyu marke etmekle görevlendirmişti. Wembley’de İngiltere uzatmalarda zafere uzanırken, Almanya dünya şampiyonluğu için 8 yıl daha bekleyecekti.

1966 ve 1967’de kupayı kaza­nan Bayern ise tarihindeki ikinci şampiyonluğa 1969’da ulaşmıştı. Takımın gol makinesi Mül­ler’in lakabı “bombacı”ydı; fakat aslında birçokları ona “ulusun bombacısı” (bomber der nation) diyordu. Bild gazetesi 1969’daki şampiyonluktan sonra Becken­bauer’i ise “ulusun imparatoru” (kaiser der nation) ilan edecekti. 1971’de Viyana’da oynanan bir maç öncesinde Hofburg Sara­yı’nda adaşı İmparator Franz Joseph’in büstünün yanında çektirdiği fotoğraf, yayımlandığı andan itibaren çok konuşula­caktı.

1970 Dünya Kupası’nda Pan­zerler üçüncü olurken, Becken­bauer’in yarı finali sakat sakat tamamlaması unutulmazdı. As­kılı omzu, azminin ispatıydı. Er­tesi yıl Almanya’nın kaptanı olan İmparator, bu sıfatla ilk maçına da İstanbul’da çıkacaktı. 1972’de kazanılan Avrupa şampiyonlu­ğunu, 2 yıl sonra Dünya Kupası şampiyonluğu takip etmişti. Münih Olimpiyat Stadyumu’nda kupayı o kaldırırken, takım ar­kadaşı Maier de yanıbaşındaydı. Artık muzaffer kadronun üçte biri Bayern’liydi.

Bavyeralılar, Şampiyon Ku­lüpler Kupası’nı tahakküm altına alıp üst üste üç defa kazanır­ken, kaptan hep oydu. Geriden oyun kuran, icabında gemisini kurtaran libero, yıllara meydan okuyordu. 1976’da penaltılarla Avrupa şampiyonluğunu Çekos­lovakya’ya kaybeden Alman­ya, 1977’de İmparator’u Yeni Dünya’ya kaptırmıştı. Ahmet Ertegün’ün takımı Cosmos’un yaptığı cömert teklifi kabul eden Beckenbauer ABD’ye gitmiş; Pelé’yle beraber oynamıştı. New York’a taşınmak demek, Alman Millî Takımı’na da veda etmek demekti. 103 maçta 17 gol atan kaptan, Panzerler defterini ka­pattığında henüz 31 yaşındaydı.

Daha sonra Hamburg’a dönen Beckenbauer, 1982’de Bundesli­ga’da son kez zirveye çıkacaktı. Cosmos’ta futbolculuğa nokta koyan Beckenbauer’in teknik direktörlük kariyeri de kupalar­la dolacaktı. 1986’da Arjantin’e Dünya Kupası finalini kaybeden Almanya, 4 yıl sonra rövanşı aldığında Beckenbauer, Mario Zagallo’dan sonra bu kupayı hem oyuncu hem de hoca olarak kazanan ikinci kişi olmuştu. Marsilya ve Bayern’i şampiyon­luğa ulaştıran İmparator, ayrıca Alman devini 1996’da UEFA Kupası’na da taşımıştı. Bu, onun son büyük başarısıydı.

Vergi kaçırma iddiaları, isminin daha sonraları yolsuz­luk dosyalarına karışması onu sevenlerin ağzında kekremsi bir tat bıraksa da İmparator hep bir şekilde temize çıktı. Önce oğlunu, ardından biricik dostu Müller’i kaybeden Beckenba­uer’in son yılları çok acıydı. Sürekli tekleyen kalbi, görme­yen gözüyle haberlere konu olan efsane 7 Ocak 2024’te öldüğünde tüm dünyada manşetleri süslü­yor, ardından milyonlar gözyaşı döküyordu.

Tüm kariyeri boyunca kupa kaldırmaktan yorulmayan Beckenbauer, Bayern Münih ve Almanya demek. Vesikalık fotoğrafını futbol kitaplarına, libero tanımının yanına koymak gerek.