Kasım
sayımız çıktı

Pera: İstanbul’un karşı yakası

Philipp Ferdinand von Gudenus’un 278 yıllık eserinin son bölümü, Kasımpaşa-Pera (Beyoğlu) bölgesini gösteriyor. Fetihten sonra Müslümanların da mesken tuttuğu bölge, şehirde ticaret ve eğlencenin, kültürel faaliyetin merkeziydi.

1 TERSANE-I AMIRE GÖZLERI 15. yüzyıldan itibaren Osmanlı denizciliği­nin en önemli merkezlerinden olan böl­gede, her devirde yenilenen, birbirine bitişik uzun dikdörtgen yapılardan olu­şan “tersane gözleri” inşa edildi. Bunlar içinde hem gemilerin bakımı için mal­zemeler depolanır hem de gerektiğin­de küçük gemilerin üretimi ve bakımı yapılırdı.

2 KASIMPAŞA SEMTI Kanunî döne­mi devlet adamlarından olan Güzelce Kasım Paşa’nın 1533 dolaylarında in­şa edilen cami ve külliyesi ile birlikte, semt de onun adıyla anılmaya başlan­mıştır. Kasımpaşa deresi ve çevresinde­ki yamaçlarda gelişen semtte daha çok Müslümanlar yaşıyordu. Evler arasında küçük mescitlerin minareleri görülüyor.

3 EYÜP CAMII Haliç’in karşı kıyısın­da olan cami, ikişer şerefeli iki minaresi ile Kasımpaşa yerleşiminin arkasından selviler arasından görülmekte. Selvi kü­mesi muhtemelen Zindan Arkası Me­zarlığı. 15. yüzyılda Fatih’in inşa ettirdi­ği cami 18. ve 19. yüzyıllarda yenilendi.

4 GALATA ile Kasımpaşa arasındaki evler. Ön plandaki evlerin mimarisi da­ha iyi algılanabiliyor. Burada yan sofalı iki ev var. Birinin sofası camekan ile ka­patılmış diğeri ise açık.

5 OKMEYDANI Fatih devrinde tesis edilen Okmeydanı, İstanbul’un en eski ve devamlı kullanılan spor alanlarından biriydi. Başarılı ok atışlarının ardın­dan dikilen sütun gibi anıtlar yamaçlar­da görülebiliyor (Panoramanın orijinal açıklamalarında Okmeydanı yanlışlıkla bugünkü Kurtuluş civarında gösteril­miştir).

6 AZIZ DIMITRIOS / TATAVLA Tersane arkasında kurulan bu köy sa­kinleri Rumlardan oluşuyordu. Muh­temelen tersanenin değişik işlerini görmeleri için Osmanlı devrinde Ege adalarından getirilen Rumlar için kuru­lan yerleşim, Cumhuriyet döneminde Kurtuluş adını aldı. Osmanlı dönemin­de bazen köyün merkezindeki kilisenin adıyla Aziz Dimitrios olarak, çoğu za­man ise anlamı kesin olarak bilinmeyen Tatavla adıyla biliniyordu.

7 PERA/BEYOĞLU İstanbul görünü­münün sonu, Kasımpaşa sırtlarındaki Pera / Beyoğlu semtinin dış mahallele­ridir. Bugün Tarlabaşı olarak anılan bu semt, 19. yüzyılda inşa edilen kagir evle­ri ile tanınıyor.

8 PERA/BEYOĞLU EVI Pera semtin­de evler, Osmanlı başkentinin geri ka­lanındaki gibi tepe pencereli, sofalı, ki­remit kaplı ahşap yapılar idi. Bu evlerin sadece bacaları ve giriş kısımları taş ve tuğladan inşa edilirdi. Bahçeler içinde­ki bu evler 19. yüyılda yavaş yavaş yer­lerini kagir evlere, yüzyılın sonunda da apartmanlara bırakmıştır.