ABD’nin başını çektiği Batı bloku ile Sovyetler Birliği öncülüğündeki Doğu bloku arasında, en yoğun dönemi 1945-1962 yıllarında yaşanan Soğuk Savaş’ın Batı tarafından benimsenen sosyalizm karşıtlığı, Türkiye’de resmi ve sivil çevrelerin yaygın görüşü oldu. Cangül Örnek, Türk Sosyal Bilimler Derneği’nin “Genç Sosyal Bilimciler” ödülünü kazanan çalışmasında Soğuk Savaş’ın ve özel olarak ABD’yle yakınlaşma sürecinin Türkiye’nin entelektüel hayatında yarattığı değişimleri başarıyla irdeliyor.
Faşizm deneyiminin getirdiği karamsarlığın ve II. Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkımın Avrupa’nın entelektüel gücünü sarsması karşısında, ABD’nin bilim, sanat ve fikir alanında kurduğu hegemonya, Türkiye’deki Soğuk Savaş dönemi antikomünist histerisinin ABD’deki ile benzerlikleri ve bu histerinin her iki ülkenin düşünce hayatı üzerinde kurduğu baskı, 1950’li yıllarda başta Holywood filmleri olmak üzere ABD menşeli kültürel ürünlerin Türkiye’de yaygın olarak tüketilmeye başlanmasının etkileri kitapta tartışılan konulardan bazıları. Yazar, Soğuk Savaş antikomünizminin Türkiye’de sosyalist aydınlar hariç, farklı ideolojilerden beslenen fikir çevrelerinin uzlaşma ve yakınlaşma noktası olmasının nedenleri üzerinde de duruyor.
TÜRKLERİN TARİHİ
İlber Ortaylı’nın söyleşi formundaki kitabı, göçebe bir kavimken Ortadoğu’nun güçlü uygarlıklarından birini kuran Türklerin kökeni tartışmalarıyla başlıyor. Ardından Orta Asya’dan Anadolu’ya göç edip bölgeyi Türkleştirmeleri, kazanılan önemli savaşlar ve toprak kayıplarıyla bugünkü halini alan Anadolu’nun hikâyesi, Türk adının nereden geldiği tartışmaları gibi konulara yer veren kitap sadece Türklerin değil bölgedeki diğer halkların tarihine dair de önemli bilgiler içeriyor.
İlber Ortaylı, Timaş Yayınları, 318 sayfa
HİTLER’İN YEĞENİ
Ron Hansen’in romanı, Hitler’in hayatını arka plana alarak, üvey ablasının kızı Geli’yle arasındaki gergin ve rahatsız edici ilişkiyi anlatıyor. Geli’nin doğumuyla başlayan hikâye, 1932 yılındaki trajik ölümüyle son buluyor. Acımasızlık ve nefretle yoğrulmuş Hitler’in nasıl korkutucu bir güç haline geldiğini, özel hayatının dehşet verici sırlarını tüm dünyadan saklamak için neler yapabileceğini, tarihin karanlık sayfalarında kaybolup gitmiş yeğeninin gözünden okuyoruz.
Ron Hansen, Çeviren: Ayşegül Pomakoğlu Maya Kitap, 336 sayfa
SULTANIN KULLARI
Kitabın ana unsuru, Osmanlı Devleti tarafından esir edilen, tam bir hukuka tabi olmayan, şansları yaver giderse “imtiyazlı kul” statüsüne ulaşabilecek ama genellikle işgücü olarak kullanılan insanlar. Yazar, sunuş yazısını Suraiya Faroqhi’nin kaleme aldığı çalışmada, erken modern dönem İstanbul’unda şehir nüfusunun hatırı sayılır bir kısmını oluşturan kölelerden savaş esiri olarak şehre getirilenlerin varlığını, belgeler ve anlatılar yoluyla aktarıyor.
Nida Nebahat Nalçacı Verita Yayınları, 174 sayfa
