Kara muharebelerinin en yoğun şekilde yaşandığı 1915’in Mayıs ayında, 14. Alay askerleri tarafından savunulan Bombasırtı (Quinn’s Post) mevkiindeki düşman siperlerine bir bildiri atılmıştı. ANZAC askerlerin teslime veya çekilmeye çağıran bu belgenin orijinali ATASE arşivlerinde ortaya çıktı.
Bundan 105 yıl önce bu ayın 25’inde başlayan Çanakkale kara muharebeleri, göğüs göğüse çok kanlı çarpışmaların yanısıra psikolojik bir mücadeleye de tanık oldu. Bunun için karşılıklı kullanılan çeşitli propaganda yöntemleri ortaya çıkmıştır. Kimi zaman kendi askerlerini yüreklendirmek için karşı tarafı kötülemek yönünde; kimi zamansa kendi tarafının iyi, güçlü durumda olduğu, savaşın mutlaka kazanacağı yönünde yayınlar yapılmaktaydı. Türk tarafında genelde bu yönde propaganda yapıldığı görülmekteydi.
Türklerin karşı propaganda yaptığını gösteren bir örnek, Australian War Memorial’da (Avustralya Savaş Müzesi) bulunan yarısı yırtık, yarısı daktilo ile tamamlanmış bir propaganda beyannamesidir. İngilizce olarak yazılmış bu beyanname türünün tek örneği. Bugüne kadar bu yırtık ve eksik örnekten başka, Türkler tarafından karşı tarafı yıpratmak, teslim olmasını sağlamak amacıyla dağıtılan hiçbir belge bulunamamışken, şimdi bu belgenin orijinaline Genelkurmay Arşivi’nde de rastlanmıştır.
Belgenin orijinali şöyledir:
“English soldiers taken prisoners by us state they have been told that each soldier whoe has fallen into our hands will be killed. Don’t beleive that lie only told to persuade you to prefer being killed than to surrender. Be convinced that everybody of you who has been taken prisoner will be treated just as well as the international law commands. France, England and Russia have been beaten awfully and suffered tremendous losses during the last few days. More than 100.000 Russians have been taken prisonars by the Germans in Polonia. Libau a russsian harbour in the Baltic Sea has been taken by the Germans. Dunquerque [Dunkerque-Dunkirk] has been bombarded with the heaviest guns. Calais and Warschaw are in danger. The very neat day will bring new losses to the allied forces of the Entente. There is no chance for you to get the narrows”.
(Tarafımızca esir alınan askerler onlara, elimize esir düşen askerlerin öldürüldüğünün söylendiğini belirtmiştir. Sizi teslim olmanız yerine ölmeyi tercih etmeye ikna için söylenen bu yalana inanmayın. Esir alınanların hepsine uluslararası hukuk kurallarına uygun şekilde davranılacağına inanın. Fransa, İngiltere ve Rusya çok kötü yenildiler ve son birkaç gündür çok büyük kayıplarla zarara uğradılar. 100.000’den fazla Rus, Polonya’da Almanlarca esir alındı. Rusya’nın Baltık Denizi’ndeki bir limanı olan Libau Almanlarca alındı. Dunkirk en ağır silahlarla bombalandı. Kale ve Varşova tehlikede. Çok güzel bir gün, Antant’ın birleşik güçlerine yeni kayıplar getirecek. Çanakkale Boğazı’nı almanız için hiçbir şansınız yok”.
Bu belgenin bir başka özelliği de; Australian War Memorial kayıtlarında beyannamenin “Quinn’s Post” yani Quinn’s Karakolu veya bizim ifademizle Bombasırtı bölgesinde Avustralya siperlerine atılmış olduğunun belirtilmesidir. Bu ifadenin doğruluğu da yine Genelkurmay Arşivi belgeleriyle ortaya çıkmıştır. Ayrıca 14. Alay Kumandanı ve aynı zamanda Merkez Grubu Kumandanı olan Yarbay Ali Rıfat Bey’in, 13 Mayıs 1915’te Atatürk’e bir rapor gönderdiği görülmektedir (Mustafa Kemal bu dönemde Yarbay rütbesiyle 19. Tümen Komutanlığı görevini sürdürürken, 1 Mayıs’tan itibaren bölgedeki 10 alaya ait birliklerin sevk ve idaresini de üstlenmiş durumdaydı ve kendisi de Arıburnu Kuvvetleri Kumandanı unvanını kullanmaktaydı. Bu nedenle bütün raporlar kendisine gönderilmekteydi). Merkez Grubu Kumandanı Kaimekâm (Yarbay) Ali Rıfat olarak imzalanmış raporda, İngilizce beyannamelerin düşmanın çeşitli siperlerine atıldığı, kenara düşenlerin bile düşman tarafından alınıp görüldüğü bildirilmektedir. Böylece bu propaganda beyannamesinin Bombasırtı ve Boyun noktasında konuşlanmış olan 14. Alay askerleri tarafından düşman siperlerine atıldığı anlaşılmaktadır.
