Macar teknik direktör Béla Guttmann, kariyerine 13 ülkede 22 takım, 2 Şampiyon Kulüpler Kupası, Macaristan Portekiz-Brezilya’da şampiyonluklar ve onlarca kupa sığdırdı. 4-2-4 taktiğiyle futbolun alfabesini değiştirdi. Toplama kampından kaçısından Benfica’ya ettiği bedduaya, çalkantılı bir dönemin futbol efsanesi.
Macaristan’ın, besteci Bartók’tan sonra dünyaya armağan ettiği ikinci Béla… Futbolda devrim kabul edilen 4-2-4 taktiğinin yaratıcısı bir teknik direktör… Takımına 4 ülkede şampiyonluk yaşatan, Benfica’yı üst üste 2 defa Şampiyon Kulüpler Kupası’na kavuşturan, Eusébio’yu Portekiz’e getirerek ülkenin çim sahalardaki yazgısını değiştiren bir düşünürdü Béla Guttmann.
82 yıllık yaşamında, futbolun abecesini değiştirmekle kalmamış; toplama kampından kaçışından eski takımına ettiği “lanet”e, dünya tarihinin kritik sayfaları arasında dolaşan müthiş bir maceraya da imza atmıştı.
Hikaye 1899’da Budapeşte’de dans öğretmenliği yapan Yahudi bir ailede başlamıştı. Meşin yuvarlağın peşine Törekvés’in altyapısında takılan delikanlı, 20’sinde geldiği MTK Budapeşte’de iki şampiyonluk kazanmıştı. Ancak dinî mensubiyeti gün geçtikçe başına daha fazla bela oluyordu. Macaristan Kral Naibi Miklós Horthy’nin antisemitist politikalarını sertleştirmesiyle, Viyana’ya taşınmaktan başka çaresi kalmamıştı. Hem defans hem de orta sahada oynayan futbolcu, 1922’de tamamı Yahudilerden oluşan Hakoah Wien’de forma giymeye başlamıştı. Göğsünde Davut yıldızı bulunan mavi-beyazlılar siyonist hareketin temsilcisiydi. O takımın tam 7 oyuncusu Holokost’ta hayatını kaybedecekti…
#tarih’in Mayıs 2023 sayısı tüm Türkiye’de bayide…