BATI'DA EŞCİNSELLİK
Doğallıktan sapkınlığa hoşgörüden düşmanlığa
Batının eşcinsellikle ilgili tutumu, bunu bir günah olarak gören Yahudi- Hıristiyan geleneğiyle şekillendi, sapkınlık yozlaşma gibi yan anlamlar yüklendi. Bu köklü tabu, ancak günümüzde tarihçilerin alanına girdi.
ENDERUNLU FÂZIL
Eşcinselliğe övgü
Pervasız şairlerimizdendir Fâzıl. O pervasızlıktan Nef’i (öl.1634) boğdurulmuş, Nedim (öl.1730) Patrona ayaklanmasında el ayak altında öldürülmüştür. Fâzıl da sürüldü (1810), kör oldu, yatalak düştü, öldü. Bu üçlü, salt sanat anlayışlarıyla değil, zamanlarının ötelerine düşen hayata bakışlarıyla da farklı ışıltılardır.
Geçmiş tasavvurları ve tarihi restore etmek
Değer yargıları ve inançlar, malum her devre göre değişir. Değişmeyen, her tarihî dönemi her seferinde bugünün yargılarına göre değerlendirme hastalığı. Eşcinsellik konusu da bugünün hayat tarzlarına, ahlaki değer ve tercihlerine göre uzun mazisini biçimlendirdiğimiz “kritik” alanlardan biri.
17. YÜZYILDAN ANA-BABALARA EŞCİNSELLİK UYARILARI
Bir hatunda 1 şeytan, bir oğlanda 18 şeytan var
V. Murad’ın saltanatında (1623-1640) yazılmış bir akaid-ilmihal kitabında ana babalara öğütler var…
16. YÜZYIL
Gelibolulu Âli: Sâde-rû, seferde sevgili olur
Gelibolulu Mustafa Âlî (öl. 1600) tarihçiliği yanında, görgü-eğitim, tasavvuf, toplum yapısı, siyaset, biyografi, hukuk alanlarında önemli yapıtlar bırakmış bir 16. yüzyıl aydını ve şairidir.
DOĞU'DA EŞCİNSELLİK
Velev ki hemcinsini sevdin
Osmanlı toplumunda eşcinsel ilişkiler, farklı kesimlerde bir ölçüde yaygındı. Sarayda kadınlara kapalı Enderun, erkeklere kapalı Harem, evlerde harem-selamlık, sokakta hamam kültürü, tekke tarikat sapmaları, yasak ve günaha rağmen eşcinselliği günlük hayatın bir parçası kılmıştı.
İSRAİL'İN GAZZE SALDIRISI
Masumlar ölür umut asla!
Filistin topraklarına İsrail’in yaptığı üçüncü ve en şiddetli saldırının nedeni aktüel bahaneden çok tarihin biriktirdiği sorunlarda. Siyonizm başta ezilen bir halkın kurtuluş ideolojisiyken, garip bir biçimde Filistinliler üzerinden ırkçı bir pratik haline geldi.
TÜRKİYE'NİN YAKIN GEÇMİŞİNDEN HOMOFOBİ MANZARALARI
‘Gelin ulan buraya i…ler’
Heteroseksüel olmayanlara karşı başlatılan cadı avı, 70’li ve 80’li yıllarda şiddetlenmişti. Modacı, “terzi yamağı” Barbaros Şansal, o dönemlerde yaşanan devlet ve toplum baskısını özetledi.
‘Dolaptan çıkan’ ünlüler
İngilizcede bir sırrın açıklanması anlamına gelen ‘dolaptan çıkmak’ (coming out of the closet) deyimi, eşcinsellerin kimliklerini açıklamaları anlamında da kullanılıyor….
SİNEMADA EŞCİNSELLİK
Önyargıları kıran filmler
Yirminci yüzyılda, eşcinsellikle ilgili tabuların yıkılmasında sinemanın rolü büyük oldu. Bazıları eşcinsellerin yaşadığı haksızlığı anlattı, bazıları da muhafazakâr ahlaki düzeni derinden sarstı.