Bilkent Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nde öğretim üyesi olan İoannis N. Grigoriadis, tam adı Kutsal Sentez: Yunan ve Türk Milliyetçiliğine Dini Aşılamak olan kitabında, Yunanistan ve Türkiye’de milliyetçiliğin dinle nasıl ilişkilendirildiği sorusunun yanıtını arıyor.
Bugüne kadar üzerine pek fazla yazılıp çizilmeyen bir konuyu anlatan ve “Yunan ve Türk milliyetçilikleri tuhaf bir çift oluşturur. Birbirine karşı şekillenmiş, üstelik birbirine karşı sürdürülmüşiki bağımsızlık savaşına yol açan iki milliyetçilik bulmak güçtür” diye başlayan kitapta önce iki milliyetçiliğinin ortak yönleri değerlendirilmiş.
Yunanistan’ın da Türkiye’nin de, neredeyse yüz yıllık bir arayla, seküler bir milliyetçilikle yola çıktığını ama sonunda dinle uzlaşma noktasına geldiğinin altını çizen yazar, iki ülkede de kurucu milliyetçilerin taviz vererek bir senteze ulaşmak zorunda kaldıklarını, “dini bütünleştirici emellerine alet ettiklerini”, yani özetle Türk-İslam sentezi ve Yunan-Ortodoks sentezinin nasıl doğduğunu ve ortak noktalarını iki yakadan örneklerle anlatıyor.
ANI
KIZILDERİLİLER
İspanyol Dominiken rahibi Bartolomé de las Casas (1484- 1566), babasının arkadaşı Kristof Kolomb’un Amerika yolculuklarından birine katılmışve 1510’da Küba’da papazlık görevine getirilmişti. Tanık olduğu zulme dayanamayıp Kızılderili haklarını korumak için mücadele etmeye başlayan, İspanyolları “Yaratıcının güzel meziyetlerle donattığı bir halkın topraklarına vahşi hayvanlar gibi girmekle” suçlayan rahibin yazdıkları, yaşananları ilk ağızdan anlattığı için büyük önem taşıyor.
ARAŞTIRMA
TARİHE EMRETMEK
“Mussolini kitlelere gitti, onlara meftundu. Stalin kitlelerin kendisine getirilmesini sağladı, fakat onlarla arasına mesafe koydu. Atatürk kitleleri aramadı, onlara ihtiyacı yoktu.” Kemalizmin faşist İtalya’dan ve Bolşevik Rusya’dan ilham aldığı, genel olarak bu rejimler arasında benzerlikler olduğu fikri hep ilgi çekmiştir. Üç dönem tarihini de özgün dillerde birincil kaynaklardan inceleyen tarihçi Stefan Plaggenborg, yüzeydeki benzerliklerin derinine inip benzerliklerin yanında, önemli farkları da gösteriyor.
DERGİ
TÜBA-AR
1998’de kurulan TÜBA-AR, 2011’de yayın hayatına ara verilen arkeoloji dergisini tekrar çıkardı. Tarihöncesinden Osmanlı dönemine ve Anadolu merkezli olarak Önasya’dan Orta Asya’ya uzanan coğrafyayı ilgilendiren konularda yayın yapan dergide, uzman akademisyenlerin saha çalışmalarına dayalı bilimsel yazıları yer alıyor. Dergide Göbeklitepe’den Keykubadiye Sarayı’na, birçok tarihi alan veya yapıyla ilgili Türkçe-İngilizce arkeolojik analiz var.
