İstos Yayınları, eski Yunan komedyasının en iyi örneklerini veren Aristophanes’in günümüze ulaşan 11 eserini çizgi roman formunda yayımlamaya başladı. Serinin ilk kitabı Lysistrata geçen ay çıktı, kalan on kitap da kısa zamanda piyasada olacak.
GAZANFER OLCAYTO
Aristophanes’in (MÖ 450-385) MÖ 411 yılında Atina sahnelerinde oynanan üçüncü oyunu Lysistrata’ydı. Peloponez Savaşı’nı, yani iki büyük Yunan şehri Atina ile Sparta arasındaki kardeş kavgasını konu alıyordu. Atina’nın demagoglar ve şımarık soylulardan oluşan yöneticilerinin güttüğü politika, Sparta’ya karşı düşmanlığı körüklemekti. Savaş yanlısı yöneticiler dış tehdit lafını ağızlarına sakız edip, halkları birbirlerine kırdırırken savaşın tozu dumanı içinde iktidarlarını güçlendiriyor ve daha da zenginleşiyorlardı.
Aristophanes’in Lysistrata’sı savaş çığırtkanlarına karşı barışın sesidir. İlginç bir şekilde eserde barış çağrısı yapan, çoğunluğu savaş yanlısı olan erkekler değil barışı gerçekten özleyen kadınlardır. İlginç diyoruz, zira o dönemde kadınların devlet idaresini almaları seyircileri ancak güldürecek bir fanteziydi. Buna ragmen Aristophanes, en ciddi savaş karşıtı nutuklarından birini eserin baş kahramanı ve “barışın örgütleyicisi” Lysistrata’ya söyletir.
Erkekleri savaşan Atinalı ve Spartalı kadınlar, Lysistrata’nın öncülüğünde Atina akropolüne baskın yaparlar ve kocaları barışmadıkça evlerine dönmeyeceklerine ant içerler. Kadınlar savaşı sürdürmeye yarayan devlet hazinesine de el koydukları ve erkeklerin gözdağlarına, yalvarmalarına aldırmadıkları için Atina ve Sparta barış yapmak zorunda kalır.
Lysistrata, Türkiye’de de birçok dramatik esere esin kaynağı olan (örneğin başrollerinde Müjde Ar ve Şener Şen’in olduğu, Kartal Tibet’in yönettiği 1983 yapımı Şalvar Davası), yazıldıktan binlerce yıl sonra bile güncelliğini ve evrenselliğini koruyan çok güçlü bir eser.
Bir tiyatro eserini bambaşka yazım kuralları olan çizgi romana uyarlamak neredeyse tiyatro eserinin yeniden tasarlanması anlamına geliyor.
Aristophanes’in metinlerini çizgi romana uyarlayan yazar Tasos Apostolidis ve çizer Yorgos Akokalidis bunu başarmışlar. Metni “Türkçe söyleyen” Berivan Bazencir’i de özenli çevirisi için kutlamak gerek.
