154 bin uçakla tarihte ilk kez hava cepheleri oluştu. Keşif yapan uçaklar, artık birer ölüm makinesine dönüşürken, savaşların yapılış şekli de sonsuza dek değişecekti.
Sanırız, 1. Savaş’ın en büyük yeniliği, daha önce Libya’da uçan birkaç İtalyan pilotunu ve Balkan Savaşı’ndaki bir avuç uçağı saymazsak, tarihte ilk kez hava cephelerini oluşturan 154 bin uçağın arz-ı endam etmesiydi. Ağırlıkla çamur dolu siperlerde yapılan bu savaşta renkli uçaklarıyla göklerde süzülen pilotlar, savaşın bir nevi yeni şövalyeleri olmuştu.
Çatışmaların ilk günlerinde keşif için kullanılan uçaklar, sadece birkaç ay sonra düşman keşif uçaklarını ve birbirlerini düşüren birer avcıya dönüşecekti. Ama bunun için hem daha güçlü motorlara, hem de iyi bir silaha ihtiyaçları vardı. Yani uçak burnundan ileri ateş edebilmeliydi, ama pervane buna engel oluyordu. Bu konuda ilk denemeyi pervaneye kurşun saptırıcı metal plakalar yerleştiren Fransız pilot Roland Garros yaptı ve birkaç zafere imza attı ama bu ilkel yol, kalıcı bir çözüm olamazdı. Hollanda asıllı Anton Fokker’in pervane arasından ateş edebilen mekanizmayı icadı Alman havacılarına o kadar büyük bir avantaj sağladı ki, 1915’te kesin hava üstünlüğünü ele geçirdiler. Tabii İtilaf kuvvetleri bu sırrı ele geçirince ertesi yıl denge sağlandı.
1. Dünya Savaşı’nda 1514 pilot beş veya daha fazla uçak düşürerek “as” olma unvanını elde ettiler ki, bunlardan 14’ü 50’den fazla uçak düşürmüştür. En çok hava zaferi olan “Kızıl Baron” lakaplı Alman Manfred von Richtofen 80 uçak düşürdükten sonra 1918 başlarında yerden açılan ateşle vurularak ölmüştü. Avcı uçaklarının yanı sıra deniz uçakları, bombardıman filoları ve zeplinler de ilk kez bu savaşta faaliyet gösterdi.
ANTON FOKKER
Pervanenin arasından kurşun geçiren adam
Senkronizasyon mekanizması ile hava savaşını değiştirdi. Uçaklara büyük ilgisi olan Fokker iki kanatlı pervanenin arasından ateş eden sabit bir makineli tüfeğin hava muharebesi için en iyi çözüm olduğunu düşünüyordu. Tetik mekanizmasını pervane şaftı ile senkronize etti. Öyle ki mermiler pervane yatay durumda iken üzerinden ateş ediyor ama pervane çok hızlı döndüğü için bu, ateş hızını azaltmıyordu. Söz konusu sistemi kullanan Fokker E-1 uçağı 1915’te yüzlerce müttefik pilotunun sonu oldu. Savaştan sonra uçak üretimini sürdürdü.
MAX IMMELMANN
Havada takla atar, avken avcı olurdu
Günümüzde hâlâ kul- lanılan “it dalaşı” taktiklerini ilk geliştiren pilotlardandır ve havacılığa meraklı herkes “Immelman manevrası”nı bilir. Jetlerin dalaşında da, bu manevra mümkün olan her durumda kullanılır. Bu, takip edilen pilotun dikine yükseldikten sonra dönerek takla atması, bu şekilde kendisini takip edenin kuyruğuna takılarak üstün duruma geçmesini sağlar. Immelmann ikisi kesin olmayan 17 hava zaferinden sonra düşürüldü ama ha- vacılıkta ebedi bir ad bıraktı.
OSWALD BOELCKE
İkili kol uçuşunu buldu
Boecke hava muharebelerinin temel kurallarını koyan öncü havacılardandır. Hâlâ kullanılan bu tak- tiklerin en önemlisi solo yerine ikili kollarla uçmaktır. Böylece birbirini kollayan pilotlar daha güvenli bir şekilde savaşabilmektedir. Kısa süre içerisinde pilotların İncil’i haline gelen talimatlarını Dicta Boelcke altında toplamıştır. Talebesi olan von Richtofen ve bir başka pilot ile görev uçuşunda kaza sonrası mecburi iniş yaparken ölmüştür.
