Kasım
sayımız çıktı

‘Özgür bir hayat’ uğruna teknolojiye karşı bombalarla

TED KACZYNSKI (1942-2023)

Harvard mezunu dâhi matematikçi Ted Kaczynski, 17 yıl boyunca Montana’da bir kulübeden gönderdiği bombalı mektuplarla, insanlığı esir ettiğini savunduğu teknolojiye karşı tek kişilik bir kampanya yürütmüştü. Özgürlük uğruna 3 kişinin ölümüne neden olan Kaczynski, 27 yılın ardından tutulduğu hücrede intihar etti.

Amerika’nın iki büyük gazetesi New York Times ve Washington Post 19 Eylül 1995’te bir manifes­to yayımladılar. Metin şöyle başlıyordu: “Sanayi Devrimi ve sonuçları, insan soyu için bir felaket oldu. Bu sonuçlar ‘geliş­miş’ ülkelerde yaşayan bizlerin hayattan beklentilerini adama­kıllı yükseltti; fakat toplumu istikrarsızlaştırdı, yaşamı an­lamsızlaştırdı, insanı haysiyet­sizliğe mahkum etti, geniş çaplı psikolojik (ve üçüncü dünya ülkelerinde fiziksel) acılara yo­laçtı, doğal dünyaya ciddi hasar verdi. Teknolojinin ilerleyişi­ne devam etmesi, bu durumu daha da kötüleştirecek (…) Bu yüzden endüstriyel sisteme karşı bir devrimi savunuyoruz. Bu devrim şiddet kullanabilir ya da kullanmayabilir, hemen gerçekleşebilir ya da on yılla­ra yayılmış nispeten aşamalı bir süreç izlenebilir. Ancak bu siyasi bir devrim olmayacaktır. Amacı hükümetleri değil, bu­günkü toplumun ekonomik ve teknolojik temellerini yıkmak olacaktır”.

Bu satırlar FBI’ın taktığı adıyla “Unabomber” (üniversite ve havalimanı bombacısı) ola­rak bilinen Ted Kaczynski’nin meşhur manifestosundandı. Ancak pekala Al Gore’un Earth in the Balance’ından da alınmış olabilirdi. 1978’den 1995’e kadar 16 bombalama eyleminde pek çok insanın yaralanmasına, 3 kişinin de ölümüne neden olan Kaczynski’yle ilgili pek çok kişiye şok edici gelen de buydu: Onunla büyük oranda hemfi­kirlerdi. Oraya buraya bombalı mektuplar yollamıyorlardı belki, ama Sartre’dan Fanon’a ve Malcolm X’e uzanan çizgi­de şiddetle ilgili benzer tavır benimseyen başka birçok kişiyi de ikonlaştırmışlardı. Unabom­ber vakasının antisosyallikle topluma isyan, alternatif olanla su katılmamış delilik arasında­ki çizgi üzerine bolca tartışma­ya neden olmasının arkasında da bu yatıyordu. Kendisi, idam tehdidi altında bile akli denge­sinin yerinde olmadığını kabul etmese bile…

resim_2024-08-31_200811183
Harvard mezunu bir matematikçiyken endüstriyel topluma karşı bombalı mektuplarla tek kişilik bir savaşa girişen Ted Kaczynski geçen ay hücresinde ölü bulundu.

Ted Kaczynski, Harvard mezunu dâhi bir matematik­çiyken ancak teknolojinin ve uygarlığın uzağında özgür ve özerk olabileceği fikriy­le Montana’da elektriği bile olmayan bir orman kulübesine yerleşmişti. Burada gündelik eşyalardan ürettiği elyapımı bombaları yine kitap, sigara paketi gibi gündelik nesnelerin içine gizleyerek toplumun “tek­nolojik temellerinin” yeniden üretiminden sorumlu gördü­ğü kişilere (üniversitelerin mühendislik, bilgisayar, kimya, genetik gibi bölümlerine, havayolları müdürlerine, uçak fabrikalarına vb.) gönderiyordu. Ancak ABD’nin en uzun süreli ve en maliyetli insan avının ar­dından, yayımlattığı manifesto yüzünden devrime varamadan yakalandı. Yazısından onu ta­nıyan kardeşi ihbarda buluna­rak, ömür boyu hapis cezasına çarptırılmasını sağlamıştı.

Kaczynski, 27 senenin ardın­dan tutulduğu hücrede intihar etti. Yapay zeka, artırılmış gerçeklik derken Orwellvari kıyamet senaryolarına giderek yaklaşan “teknoloji” ise eylem­lerine devam ediyor.