İNCELİKLİ STRATEJİLER
Osmanlılarda istifa etme ve ‘affını talep etme’
Son zamanlarda özellikle Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifası veya görevden affı üzerine; bu mekanizmanın devletin üst kademelerindeki uygulanma yöntemlerine dair tartışmalar yaşanıyor. İlk ve klasik Osmanlı devrinde ancak vefat, azil veya “siyaseten katl” ile görevden ayrılan üst düzey bürokratlar, Tanzimat’tan sonra istifa (Arapça ‘afv’ kelimesinden) mekanizmasını türlü şekillerde kullanmışlardı.
SPORCULAR
Olağandışı senenin olağanüstü sporcuları
2020’de birçok ulusal ve uluslararası spor organizasyonu ertelenirken, bazıları da alışmadığımız tarihlerde demir aldı. Olimpiyat, Wimbledon ve Euro 2020 başka bahara kalanlardandı… Peki bu olağanüstü yılın spor tarihine geçen yıldızları kimler? Ali Murat Hamarat derledi.
Salgının gölgesinde Türkiye’nin bilançosu
Türkiye, tüm dünya gibi yılın büyük bir bölümünü pandemi gündemiyle geçirse de siyaset gündemine de yer ayırabildi. Kabul edilen-edilmeyen istifalar, yeni kurulan partiler, İstanbul Sözleşmesi tartışmaları, Ayasofya’nın yeniden cami olması ve Doğu Akdeniz’de yükselen gerilim 2020’nin kilit tartışmalarındandı.
‘Black Lives Matter’, ABD seçimleri ve dünyadan gelişmeler
Pandemi, gündeme damga vursa da 2020’nin tarihe geçecek başka gelişmeleri de vardı. Özellikle ABD sınırlarını aşıp dünyaya yayılan Black Lives Matter protestolarının ve koronavirüs tartışmalarının gölgesinde sonuçlanan Başkanlık seçimleri, yalnız ABD’nin değil, tüm dünyanın kaderini etkileyecek gibi…
Pandemi yılının dönüşüm günlükleri
Her yılın tarihe geçen birkaç önemli olayı olmasına alışığız, fakat küresel bir salgının 10 ay boyunca 55 milyonun üzerinde insanı enfekte etmesi, 1 milyonun üzerinde can alması, dünyayı evlerine kapatarak sosyal hayatlarımızı, eğitim ve çalışma düzenlerimizi kökünden değiştirmesi öyle her gün rastladığımız bir olay değil. Üstelik bu değişim önemli oranda pandemi hayatımızdan çıktıktan sonra da etkilerini sürdürebilir. Pandemiyle birlikte dönüşen hayatlarımızın kısa bir özeti…
ZAMANIN DURDUĞU YIL: 2020’DEN TARİHE KALAN
O da diğerleri gibi 365 gün, 6 saatti. Güneşler doğdu, aylar battı… Yağmurlar, depremler, ölümler ve doğumlar oldu. Ama küresel pandemi 2020’de hayatı öyle bir yavaşlattı ki tarih bu yılı “yaşanmayan yıl” diye kaydetse yeri… “Yaşanmayan yıl”da dünyada ve Türkiye’de yaşanan gelişmeler…
BAŞKENTTE ABDÜLMECİD İMZASI
ABD’nin kalbinde bir Osmanlı kitabesi
Washington DC’de Beyaz Saray’ın karşısındaki meşhur Washington Anıtı, içinde bulunan tarihî kitabelerle ünlü. Sultan Abdülmecid’in gönderdiği olağanüstü güzellikteki kitabe ve tuğralı taç, 1885’ten beri tüm asaleti ile anıttaki yerinde durmaya devam ediyor; 58 metre yükseklikten başkenti selamlıyor.
1920 ARALIK AYINDA DEĞİŞEN DENGELER
İstanbul’un auta çıkması Ankara’nın oyuna girmesi
İşgal altında bulunan İstanbul’daki hükümet, İtilaf Devletleri’nin de Padişah Vahdettin’e baskı yapması sonucu değişmiş, “Damat” Ferit yollanmış ve yerine Ahmet Tevfik Paşa getirilmişti. Yeni hükümet ve Mustafa Kemal liderliğindeki BMM üyeleri Bilecik’te 4-5 Aralık 1920’de biraraya gelecek, somut bir gelişme sağlanamayacak; İstanbul heyeti sonraki üç ay Ankara’da “misafir” edilecekti.
Dağdaki çobanın oyu
12 yıl önce sarfettiği “Ben vergi veriyorum, niye vergi vermeyen dağdaki çobanla benim oyum eşit mesela” sözleriyle büyük tepki çeken manken ve oyuncu Aysun Kayacı; aslında hem geçmişte uygulanan hem sonrasında defalarca dile getirilen bir sistemi gündeme taşımıştı.
60. SANAT YILINDA
Türkan Şoray ve ‘Sultan’ın Kanunları’
Türk sinemasının yaşayan efsanesi Türkan Şoray, 60 yıllık parlak kariyeriyle müstesna bir yere sahip. Canlandırdığı kadın karakterler kadar, literatüre “Sultan’ın Kanunları” olarak geçen ve “öpüşmeme-sevişmeme” şartını kabul ettiren istekleri de meşhur. 1960’lı yılların ortasından itibaren gerek basının gerek yapımcıların gerekse seyircilerin hep konuştuğu, dillendirdiği bu kanunların yazılı belgesi ilk defa yayımlanıyor.