İlber Ortaylı eşliğinde Lübnan’a tarih gezisi
Bazı seyahatler, bazı turlar özeldir. Hele yanınızda İlber Ortaylı gibi bir isim varsa. Bize hem coğrafi hem tarihî hem de kültürel olarak çok yakın olan bu ülkede, hocamızla birlikte Osmanlı egemenliği altında geçen 400 yılın mirasını ve antik çağlara uzanan uygarlık katmanlarını görme ve öğrenme imkanımız oldu. İşte bu benzersiz geziden satırbaşları…
1829 RUS İŞGALİ
Osmanlılar için sonun başlangıcı: Balkanlar’ın düşüşü
1828'de Osmanlı Devleti'ne savaş ilan eden Rusya, kısa sürede hem Balkanlar'da hem Kafkasya'da büyük başarılar kazandı. Edirne'yi dahi kaybeden Osmanlı yönetimi, artık Rusya'yı yenebilecek durumda olmadığını idrak etmişti. Rusların Balkanlar'daki Türk-Müslüman halka dayattığı koşulların belgesi…
30 EKİM 1918 / 100. YIL
Mondros Bırakışması: Bir hezimetin anatomisi
Rauf Bey’i Mondros’a yollayan kurnaz şarklı kafası, meslekten diplomatların yerine geçirdikleri Rauf Bey’e de kötülük yaparak Bırakışma’nın bir hezimet olmasının yolunu yapmıştır. Mondros Bırakışması bir hezimettir ama, bize “İyi ki Rauf Bey gönderilmiş” bile dedirtebilir. Nitekim Rauf Bey’in alternatifi Damat Ferit Paşa’ydı!
Mustafa Kemal ve kitap arkadaşı Reşit Saffet Atabinen
Mustafa Kemal'in Çanakkale cephesi dönüşü İstanbul'da sıklıkla görüştüğü arkadaşı, Turing'in kurucusu, diplomat ve devlet adamı Reşit Saffet'dir (Atabinen). Bol bol kitap okuyan, kitaba düşkün bu iki aydın kişilik, imparatorluğun son yıllarında İstanbul'da bir süre aynı semtte, Beşiktaş-Akaretler'de otururlar. Dostlukları cumhuriyet devrinde de devam edecektir.
LATİN HARFLERİNİN KABULÜ - 90. YIL
Harf Devrimi, ‘Allame-i cihan’dık bir gecede cahil kaldık!’
3 Kasım 1928’de yasalaşan ve Lâtin kökenli, dilimizin fonetiğine uyarlanmış yeni Türk Alfabesi, son yıllarda bitmek tükenmek bilmeyen tartışmaların odağında yer alıyor. Tarihçi Necdet Sakaoğlu hem eleştirileri cevaplıyor hem de “Türk devrimlerinin en kalıcı ve güvenceli olanıdır” diye tanımladığı yeni Türk alfabesinin öncesindeki ve sonrasındaki durumu gözler önüne seriyor.
NAZİLERİN 9-10 KASIM 1938'DEKİ BÜYÜK SALDIRISI
Kristal Gece: Yahudi soykırımının 2 yıl önceki fragmanı
Almanya’da 80 yıl önce gerçekleşen ve “Kasım Pogromu” diye de bilinen “Kristal Gece”, ismini ev ve işyerlerinin kırılan camlarından aldı. Bu, Yahudilere yapılan ve devlet eliyle desteklenmiş tarihteki en büyük saldırılardan biriydi. III. Reich 1941’de Holokost olarak da anılacak soykırım programını hayata geçirdi. Geçen ay sonu ise ABD-Pittsburgh Sinagog’una gerçekleştirilen saldırıda 11 Yahudi katledildi. “Yahudi sorunu” ve anti-semitizm 80 sene sonra hâlâ can almaya devam ediyor.
MANTAR AMA BİLDİĞİMİZ GİBİ DEĞİL!
Yağdı yağmur çaktı şimşek, ah bir trüf bulsak da yesek!
Yerin 5-10 cm altında kara kuru, sert ve değişik bir mantar. Antik çağlardan bugüne, Mısır coğrafyasından Çin'e, kıta Avrupa'sına ve Anadolu'ya kök salmış çok çok pahalı bir yiyecek. Yunan filozof Plutarkos'un su, ısı ve yıldırımlarla oluştuğunu yazdığı bu mantarın, meşe ağacına isabet eden şimşeğin eseri olduğu da söylenmiş.
Tarihi coğrafya ile öğrenmek
Haydar Mirza Duğlat'ın tarif ettiği Moğulistan'ın, bugünkü Moğolistan Cumhuriyeti sınırları ile ilgisi yoktur. O, Kaşgar merkezli kendi ülkesinden "Moğulistan" diye söz etmiştir. Tarihi coğrafya ile öğrenirken, o coğrafyaya nereden bakıldığı da önemlidir.
1974: ŞİLİ-RUSYA, PLAY-OFF İKİNCİ MAÇI
Futbolun en çirkin golü insanlığa atılmıştı…
11 Eylül 1973'te General Pinochet, Şili Devlet Başkanı Allende'yi silah zoruyla devirmiş, darbeyi izleyen günlerde muhalifler statlara tıkılmış, spor alanları işkencehaneye dönüşmüştü. Bundan yaklaşık iki ay 10 gün sonra Sovyetler Birliği, Şili ile oynayacağı Dünya Kupası elemeleri playoff rövanş maçına çıkmadı. Her köşesine kan sinmiş Nacional Stadı'nda sembolik santra ile maça başlayan Şili atağı, futbol tarihinin belki de en utanç verici golüyle sonuçlanacaktı.
İNGİLİZ ZEHİRİ, ÇİN İPEĞİNE KARŞI (1839-1860)
Afyon Savaşları: Uyuştur ve yönet, sınırsız kâr et
19. yüzyılda Britanya İmparatorluğu sömürgesi Hindistan'da ürettiği afyonu Çin'e satarak, bu ülkeye karşı çay, porselen ve ipek ithalatıyla verdiği dev dış ticaret açığını kapatmak istiyordu. Afyon alışverişini serbest bıraktırmak için çareyi önce tehditle yıldırma taktiklerinde arayan İngilizler sonunda silaha sarılacak, Uzak Asya 19. yüzyıl ortasında Afyon Savaşları'yla karışacaktı… Fransız yazar ve şair Victor Hugo "Bir gün iki eşkıya Yazlık Saray'a girdi. Biri yağmaladı, öbürü yaktı… Tarih önünde iki eşkıyadan birinin adı Fransa, diğerinin adı İngiltere'dir" diyecekti.