Eylül 2024 Sayımız Çıktı

Osmanlı Tarihi

Kıbrıs’ın İngilizlere devri 2. Abdülhamid’in eseriydi

2. Abdülhamid’in Kıbrıs’ın yönetimini 1878’de İngilizlere devreden antlaşmanın üzerine eklettiği “Hukuk-ı Şahane’me asla halel gelmemek şartıyla tasdik ederim” cümlesi, kimileri tarafından Kıbrıs’ın Osmanlı döneminde...

Tarihin akışına ve insana dair ‘ileri-geri’ konuşma hâlleri…

Tarih, çizgisel bir akışla hepten iyiye ya da kötüye doğru gitmez, zikzaklar çizer. “Yükseliş”ten sonra Osmanlılar’ın pek çok parlak devletin ömründen uzun sürecek bir...

İstanbul’un 3. köprüsü ve 1852’de bir Haliç macerası

19. yüzyıl ortalarında Haliç’in karşı karşıya iki iskelesi olan Ayvansaray ve Piripaşa semtleri, Unkapanı ile Galata Köprülerine bir hayli uzak kalıyor; buradaki nüfus, kayık...

Padişahın görkemli evi imparatorluğun şaheseri Topkapı Sarayı

“Padişah Evi” olarak anılan Topkapı Sarayı, tarihi boyunca övgülere, edebî eserlere konu oldu, uğruna şiirler yazıldı. Osmanlı mirasının müstesna örneklerinden biri olan sarayın, cumhuriyetin...

Fransızca eğitimi bitirdiler tıp dilini Türkçeleştirdiler

Türkiye’de 19. yüzyılın ilk yarısında başlayan modern tıp eğitimi ve doktorluk, her şeyden önce en hayati konuyu tedavi etmek durumundaydı: Dil! Eğitim-öğretim dili ve...

Mühür: İmzadan önce tarihe vurulan damga

Bugünkü şekliyle bir “imza atma”nın olmadığı dönemlerde (2. Meşrutiyet öncesi), her türden belgeyi doğrulamak, tanıklığını kaydetmek ve sahiplenmek üzere mühür kullanılırdı. Basılan mühürler hem...

Eski âdetler ve tatlar gitti ‘cep’ten bayramlaşma geldi

Bektaşî’nin nükteli bir yorumuna göre, “müminleri pek sevdiği için her yıl 11 gün daha önce gelen 11 Ayın Sultanı” Ramazan ve bayramı, eski renklerinden...

Hubbî Hatun’un mesnevisi ve sınır tanımayan tesiri…

16. yüzyıl divan şairi Ayşe Hubbî Hatun’un kayıp mesnevisi Estonya’daki Tartu Üniversitesi’nde bulundu. Bu gelişmeyle anımsadık ki Osmanlı kadını, arkasına itildiği perdeyi aralamak ve...

Osmanlılar’ın başında halife değil padişah vardı

Kaldırılışının 100. yıldönümünde halifelikten yana olanlar isteklerini yüksek sesle dile getiriyor. Şeriatı eleştirenler ise apar topar gözaltına alınıyor. Osmanlı padişahlarının halifelik ünvanını sistematik olarak...

Saray’ın köşesi, tarihin bahçesi

Soğukçeşme Sokağı ile Divanyo­lu’nun kesiştiği köşe, İstanbul’un iyi korunmuş yerlerinden biri. Soğuk­çeşme Sokağı’nın bir yanını oluşturan surlar, Topkapı Sarayı’nı koruyan Sur-u Sultani ya da...

Osmanlı mutlakiyeti sultana mutlak güç sağlamıyordu

Osmanlı sisteminde zamanla oluşan Meşveret Meclisleri, modern anlamdaki parlamentoya giden yolun başlangıcıydı. 600 yıllık devlette hiçbir padişah, tahtta oturduğu sırada mutlak bir güç olarak...

Osmanlı Sarayı’nda kardeş ve şehzade öldürme teknikleri

Kardeşini/kardeşlerini, bunların erkek çocuklarını büyük-küçük, mazlum-masum demeden boğdurtmak, Osmanlı tarihinde cinayet değil, hanedanın sürekliliği için meşru ve gerekli sayılıyordu. Ancak özellikle 16. yüzyılın son...