Mustafa Kemal’in 1918 ortalarında iyice bozulan sağlığı, onu yurtdışında tedaviye mecbur etmişti. Bugün Çek Cumhuriyeti’nin Karlovy Vary şehri olan Carlsbad’da 1 ay kalan Mustafa Kemal, Rudolfshof Oteli’nde (bugün Carlsbad Plaza Hotel) konaklamış ve günlüğüne notlar almıştı.
1. Dünya Savaşı’nın sonlarında, Mustafa Kemal Paşa tuttuğu günlüğe şunları yazmıştı:
‘’30 Haziran 1918 Pazar günü öğleden sonra saat 07.30’da Carlsbad istasyonuna varıldı. İstasyonda bizi karşılayan otel kapıcısının getirdiği arabaya eşyalarımızı da yükleyerek, bize ayırılmış bulunan ikametgâha gelindi. Cottage Sanatorium doktorlarından Markotein’in Carlsbad’da bulunan dostu doktor Vermer’e vuku bulan tavsiyesiyle, yine kendisi tarafından bulunan ikametgâh adeta hususi bir evden ibarettir. İsmi Rudolfs Hof olan bu ikametgâh otel Pupp yakınında ve büyük hamamın karşısındadır…”.
37 yaşındaki Mustafa Kemal Paşa, tedavi amacıyla gönderildiği şehirde tuttuğu günlüklere böyle başlıyordu. Bir kurmay subay olarak ilk görev yeri Suriye’den itibaren, Libya’da, Çanakkale’de, Bitlis’de, Diyarbakır’daki savaş koşulları, yaralanmalar ve hastalıklar genç yaşına rağmen onu yıpratmış, yurtdışında tedaviyi zorunlu kılmıştı.
30 Haziran – 27 Temmuz 1918 arasında Carlsbad’da kalan Mustafa Kemal, burada tedavinin yanısıra Osmanlı ve Avrupalı seçkin kişilerle görüşmeler yapmış, gelecekte hayalini kurduğu toplum hayatı, kadın hakları gibi konular üzerine düşünmüş, yazmış ve aynı zamanda da Almanca dil dersleri almıştı.
Atatürk’ün kendi yazdığı anılardan bugüne kalabilenler çok azdır. “Carlsbad Hatıraları” bu anılar arasında önemli bir yere sahiptir. Bu hatıraları, 1931’de Profesör Afet İnan Çankaya Köşkü’nün kütüphanesinde bulur ve Atatürk’ün bazı yorumlarını da ekleyerek daha sonra yayınlar.
Atatürk’ün tedavi için bir aya yakın süre kaldığı Carlsbad, o zamanlar Avusturya Macaristan İmparatorluğu’na bağlı bir sayfiye ve kaplıca kenti idi. Bugün Çek Cumhuriyeti’nin Karlovy Vary isimli sevimli bir şehri olarak, dünyanın her yanından gelen misafirlerini ağırlıyor. Sigmund Freud’un da tedavi için kaldığı Rudolfshof Oteli 19. yüzyılda yapılmış, 2003’deki restorasyon ile yanındaki üç otel binası ile birleştirilip Carlsbad Plaza Hotel adını almış. Karlovy Vary’ye giden Türk gezginlerin mutlaka ziyaret ettiği bu otelde, Atatürk’e adanmış bir toplantı salonu da bulunuyor.
