20. yüzyıl tarihini değiştiren Mustafa Kemal Atatürk bundan 77 yıl önce öldüğünde, tüm ülkede büyük bir şok ve üzüntü yaşandı. Gazi’nin naaşı onbinlerce insan tarafından gözyaşlarıyla İstanbul’dan Ankara’ya uğurlandı. Usta fotoğrafçı Selahattin Giz, o kederli günlere tanıklık etmişti…
Dolmabahçe’de 7’den 70’e
Atatürk’ün ölümünden altı gün sonra, naaşı Dolmabahçe Sarayı’nın muayede salonunda hazırlanan katafalka konuldu. 7’den 70’e binlerce kişi, üç gün üç gece boyunca onu son bir kez selamlamak için saraya akın etti. 19 Kasım sabahı Prof. Şerafeddin Yaltkaya tarafından kıldırılan cenaze namazından sonra top arabasına konulan Gazi, Ankara’ya doğru yola çıktı.
İstanbul’da mahşer günü
Kasım’ın 19’unda, İstanbul sokakları tarihinin en kalabalık günlerinden birini yaşadı. Saraydan çıkarılan Türk bayrağına sarılı tabut Karaköy- Galata Köprüsü üzerinden Sarayburnu’na getirildi. Sadece yollar, binalar, camiler değil, denizin üzeri de insanlarla dolup taştı. Zafer torpidosuna konan tabut, Moda açıklarında duran Yavuz zırhlısına nakledildi.
Yollar boyunca son bir selam için
GGazi’nin cenazesini taşıyan Yavuz zırhlısı, aynı gün 18.30’da İzmit’e ulaştı. Gece özel bir trenle Ankara’ya doğru yola çıkıldı. İzmit’ten Ankara’ya uzanan demiryolunun iki yanı da Atatürk’ü taşıyan treni görmek isteyenlerle dolmuştu. 20 Kasım sabahı saat 10’da Ankara Garı’na giren treni, yeni Cumhurbaşkanı İsmet İnönü karşıladı.
Atasına ağlayan Ankara
Atatürk’ün cenazesi 20 Kasım günü TBMM önünde hazırlanan katafalka kondu. Ertesi gün düzenlenen devlet töreni sırasında, dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen askerî birlikler de saygı yürüyüşüne katıldı. Etnografya Müzesi’nde geçici kabrine konulan Gazi, 15 yıl sonra yine 10 Kasım’da ebedi istirahatgâhı Anıtkabir’e taşınacaktı.
