Ekim 2024 Sayımız Çıktı

Osmanlı Tarihi

Evden çalışan kadı ve şeyhülislâm

Osmanlı Türklerinde ev, korunan, gözetilen, mahrem bir mekân. Yani Harem. Çevresi yüksek duvarlarla örülü. Kadın evle o kadar özdeşleştirilmiş ki ev...

Osmanlılar ve ‘dilsiz canlar’

Nakkaşların öykü anlatma becerileri ve gözlem yetenekleri sayesinde insan-hayvan ilişkisinin Osmanlı Türklerindeki tezahürleri görsel birkaç anlatıma bürünür. Elimizdeki bu oldukça az...

İstanbul’un karşısında bir kadınlar şehri var: Üsküdar

Ortaçağ’dan bugüne dünyanın hiçbir yerinde Üsküdar’da olduğu gibi kadınların şekillendirdiği, kadınların isimleriyle yaşayan ve kadınların parasıyla imar edilen bir şehirle karşılaşmanız...

Erkek Bâbıâli’de bir gazete ressamı

ÖMER DURMAZ VE TUNÇ KÜÇÜKASLAN Kadın basın-yayın ressamlarından Sevinç Osma Tiryakigil bugün 87 yaşında. Güzel Sanatlar Akademisi’nde başlayan yolculuğu, dünya denizlerinde sürmüş;...

Osmanlı Haremi’ne Assur’un selamı var

Harem düzeninin kurucusu, Osmanlıların ortaya çıkışından yaklaşık 2300 yıl önceki Assurlular. Onların teşkilatlandırdığı Harem, hadımağaların kadar neredeyse aynı şekilde Topkapı Sarayı’nda...

Halk bir ‘sürü’dür, hükümdar ise ‘çoban’

Reâyâ, “koyun” veya “sığır sürüsü” anlamına gelen “raiyyet” kelimesinin çoğulu. İslâm dünyasında kısaca “vergi vermekle mükellef yönetilen sınıf” anlamına gelmiş. Osmanlılarda...

İtfaiyenin başında 48 sene: Ödön Seçeni

1874’den 1922’ye İstanbul itfaiyesinin başında bulunan Kont Ödön Seçeni (Széchenyi), İstanbul’da ilk modern yangınla mücadele teşkilatını kurmuş, Türkiye’de yaşarken gördüğü beş...

Rakkas geldi meydane, Al bastı ak gerdane…

Osmanlı Türkleri, gösteri sanatlarından dansa büyük önem verdiler ve bu alanda ileri gittiler. Kimileri dansı yasaklamak istedi, kimileri ise ibadethanelerinde Tanrı...

Fatih, Kanunî ve Göktürkler

Hunlar, Göktürkler, Uygurlarla olan akrabalığımız, 19. yüzyıl ortasına rastlayan Tanzimat hareketinden sonra Batı düşüncesi ve Batı’daki tarihçilik çerçevesinde ortaya çıktı. İslâmiyet...

Başhoca İshal Efendi’nin olağanüstü başarıları ve Masonluk iddiaları

2. Mahmud tarafından 1830’da mühendishane hocalığına tayin edilen Yahudi asıllı İshak Efendi, Türkiye’nin geleneksel medrese eğitiminden modern bilime geçişinin köşe taşı...

Osmanlı Devleti’ni sarsan 3 ay: Yazıldı fermanlar/ ‘hal’edildi’ sultanlar/ katledildi Bakanlar

Mehmed Hamdi Efendi’nin “İnşa’-i Dağarcık” adını verdiği günlüğü (mecmua), payitahtta yaşanan en krizli döneme (30 Mayıs-31 Ağustos 1876) ışık tutan ayrıntılı...

Padişah ‘halledin’ dedi, ama yollanan zehrin kullanım tarihi geçmişti!

1785-86’da Sultan 1. Abdülhamid, Erzurum civarında bir kişinin zehirlenerek öldürülmesini ister. Dönemin valisi Battal Hüseyin Paşa’ya İstanbul’dan bir zehir gönderilir. Paşa...