Osmanlı döneminin en önemli kadın bestekârlarından Dilhayat Kalfa’nın eserleri, Lale Kadınlar Topluluğu tarafından tekrar müzikseverlerin beğenisine sunuldu. Klasik Türk müziğinin kadim enstrümanlarının kullanıldığı albümde, Dilhayat Kalfa hakkındaki tarihsel bilgileri ve grup üyelerinin özgeçmişlerini içeren bir de kitapçık bulunuyor.
Türk musikisinin unutulmaz kadın bestekârı Dilhayat Kalfa, eserlerini içeren bir albümle günümüz müzikseverleriyle buluştu. Prof. Dr. Şefika Şehvar Beşiroğlu’nun bir projesi olarak ortaya çıkan Dilhayat Kalfa albümü, değerli akademisyenin geçen yıl Mayıs ayındaki vefatının ardından Kalan Müzik tarafından hayata geçirildi.
“Lale Kadınlar Topluluğu” adıyla sanatlarını icra eden grup, 2015’te Hollanda’da Twensewelle Museum’un Kadınlar Sergisi’nin açılış konserini de Dilhayat Kalfa’nın eserleri ile yapmış, büyük beğeni toplamıştı.
Lale Kadınlar Topluluğu, İngiliz Müzikolog Rosaly Lambourn’un önerisiyle Şefika Şehvar Beşiroğlu’nun öncülüğünde kurulmuş,1990’da ilk konserlerini vermişti. Dilhayat Kalfa albümü, çalışmalarına bir süreliğine ara veren topluluğu tekrar bir araya getiriyor ve Osmanlı dönemi müzik tarihinden bir kesiti günümüze yansıtıyor.
Türk musikisinin yükseliş çağı kabul edilen 18. yüzyılda yaşayan Dilhayat Kalfa, Osmanlı kadın müzisyenlerin tarihsel olarak ikinci temsilcisiydi. Ondan önce, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki ilk kadın besteci olarak kabul edilen Reftar Kalfa geliyordu. Yaşamı hakkında pek az bilgiye sahip olduğumuz Dilhayat Kalfa’nın ölüm tarihini ise, araştırmacı Talip Mert’in 1998’de Osmanlı Arşivi’nde bularak yayımladığı terekenin tarihinden (1737) öğrenmiştik.
Bazı şahsi eşyaları günümüze kadar ulaşan Dilhayat Kalfa’dan bugünlere kalan bir resim, minyatür hatta kesinliği sabit bir mezartaşı bulunmamaktadır. 12 eseri notalarıyla birlikte zamanımıza miras kalmıştır.
Meşk usulü
Harem-i Humayun’da ya da saray dışındaki konaklarda hanende ve sazendelerden ders alan kadınlar “meşk usulü” denen bir sözlü aktarım yöntemi ile müzik yaptılar. Lâle Kadınlar Topluluğu da bu yöntemin günümüzdeki temsilcilerinden.
