İBB Miras tarafından tamamlanan kapsamlı restorasyon ve yeniden işlevlendirme çalışmalarıyla, Taksim Maksemi artık Osmanlı ve cumhuriyet tarihinin önemli anılarına evsahipliği yapacak. Kapsamlı içeriği ve Atatürk’ün kişisel eşyalarını da barındıran koleksiyonuyla Cumhuriyet Müzesi, 100. yıla armağan edilen müstesna bir mekan.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul’un merkezî noktası Taksim’e bir müze armağan etti: Cumhuriyet Müzesi. Müze, Kültür Varlıkları Dairesi Başkanlığı (İBB Miras) tarafından restorasyon çalışmalarıyla yenilenen ve yeniden işlevlendirilen tarihî su yapısı Taksim Maksemi’nde açıldı.
Burada ilk olarak Sultan 1. Mahmud (1696-1754), annesi Saliha Sultan adına vakıf olarak bir su deposu, maksem ve çeşme inşa ettirmişti (1732). Maksem arkasındaki depoda biriken su; Galata, Tophane, Kasımpaşa’nın mahallelerine dağıtılıyordu (Bölgenin “Taksim” adı ile anılması, bu su tesisinin inşaatından sonra yapının fonksiyonuyla bağlantılıdır. “Önce mesire yeri sonra kışla, stadyum, en sonunda park, #tarih, Haziran 2014 (ek sayı), s. 18-21). Uzun yıllar boyunca şehrin su ihtiyacını karşılayan ve sekizgen mimariye sahip Taksim Maksemi, İBB Miras tarafından “Cumhuriyet Müzesi” adıyla şehrin tarihî mirasına önemli bir katkı olarak İstanbul’a kazandırıldı. Müze olmadan önce İBB Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi olarak hizmet vermekte olan maksemin restorasyon çalışmalarında, yapının özgün dokusu korundu.
8 Haziran’da gerçekleşen müze açılışı, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney, Eyüpsultan Belediye Başkanı Mithat Bülent Özmen ve Nevşehir Belediye Başkanı Rasim Arı ve İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, Prof. Dr. Celal Şengör, Mustafa Alabora, Fatih Altaylı’nın da aralarında bulunduğu sanat, siyaset, iş ve medya dünyasından çok sayıda ismin katılımıyla gerçekleşti. Açılışta yapılan konuşmalarda, Taksim Cumhuriyet Meydanı’nın, Türkiye Cumhuriyeti için taşıdığı sembol değerin altı çizildi. İmamoğlu, “Taksim Meydanı, hepimiz için bir gözdür, vicdandır. Geçmişte yaşananlardan ders alarak, bugün daha iyisini yapma konusunda bize dersler verir” dedi. Konuşmasında müzenin yapım aşamasındaki detaylara ve tarihî önemine dikkati çeken Mahir Polat, İstanbul’un zengin kültürel mirasına bir katkı daha sunduklarını belirtti.
Cumhuriyet Müzesi, “Kurtuluş’tan Kuruluş’a” temasıyla, cumhuriyet tarihinin önemli anlarına evsahipliği yapacak şekilde tasarlanmış. Çoğunluğu Şişli’deki İBB Atatürk Müzesi’nin katkılarıyla oluşturulan; Atatürk’ün müşir üniforması, çizmesi, triko süveteri, kalpağı gibi kişisel eşyalarını içeren koleksiyonuyla, ziyaretçilere Atatürk’ü daha yakından tanıtıyor, cumhuriyetin değer ve kazanımlarını yansıtıyor. 2. Meşrutiyet döneminde yapılacak olan ilk seçimler için kullanılan bir oy sandığı, cumhuriyet dönemine ait bir oy sandığı, cumhuriyetin 10. yıl kutlamaları için hazırlanmış Türk bayrağı, 20. yüzyılın ilk yarısında kullanılan hesap makinesi, radyo-mikrofon-daktilo örnekleri sergileniyor. Harf Devrimi’nden önce eski Türkçe yazılmış bir tramvay durağı tabelası da dikkati çekiyor. Cengiz Kahraman ve Osmantan Erkır’ın kişisel arşivlerinden de yararlanan müzede, ziyaretçilerin kitap okuyabileceği bir oturma alanı da bulunuyor.
Müze, Pazartesi hariç her gün 10.00- 19.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Giriş ücretleri, 15 TL / 50 TL.