Aralık
sayımız çıktı

Umudumuz tükenmedi, tükenmeyecek!

tarih Dergi - Sayı 89 - #Tarih Dergisi - 1000Kitap

Her yeni yıla girildiğinde, hele de kötü geçtiyse, 365 günde yaşlanan bir önce­ki yılın süratle tarihteki yerini alması, evlere gelen yeni gürbüz bebeğin de mutluluk­lar getirmesi dilenir, beklenir. İlerki yıllarda pek de hayırla anmayacağımız 2021, hâlâ ha­yatlarımızı karartmaya devam eden salgın has­talık yılı olarak anılacak şüphesiz.

Aslında buna rağmen dünya 2021’e Trump’tan kurtulmanın tatlı heyecanı ve iyim­serliği ile girmişti. Ancak 6 Ocak’ta Kongre bi­nası baskını hemen herkesi şoke etmiş, dün­yanın merkezi konumundaki ülkede meyda­na gelenler sonraki felaketlerin de habercisi olmuştu. Yeni başkan Biden’ın yemin törenine katılmayan Trump ise ülkeye 150 yıl sonra bir ilk yaşatarak dönemini tamamladı.

Mars’a inen Perseverance keşif aracı; yine burada uçurulan ilk hava aracı Ingenuity; Sü­veyş Kanalı’nın The Evergreen konteynır gemi­si tarafından tıkanması; derken yine ABD’nin 20 yıllık bir dönemin ardından Afganistan’daki varlığını sona erdirmesi ve bu sırada Kabil’den havalanan askerî kargo uçaklarına tutunma­ya çalışan, başarsa bile sonrasında gökten yere düşen Afganların görüntüleri…

Almanya Şansölyesi Angela Merkel tüm dünyanın samimi takdirini ve saygısını kaza­narak kendini emekliye ayırırken, dünya, kadın siyasetçilerin gittikçe artan bir ivmeyle önem­li görevlerde yer aldığını görür oldu. Bu arada Türkiye, ilk imzacılarından olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden ayrılarak kadın hakları konu­sunda “yeni bir ilk”e imza attı.

Türk biliminsanları Özlem Türeci ve Uğur Şahin neredeyse tüm dünyanın gururu ol­du. Pandemi nedeniyle ertelenen 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları, Türkiye’nin en çok madal­ya aldığı organizasyon oldu. Olimpiyat şampi­yonu okçumuz Mete Gazoz bir hedefe odak­lanmanın, bilimsel yöntemlerle ve özveriyle çalışmanın rol modeli hâline gelirken; Busenaz Sürmeneli, Eray Şamdan ve Buse Naz Çakıroğ­lu altın ve gümüş harflerle adlarını tarihe yaz­dırdı. Kadın voleybol millî takımımız ülkeyi TV ekranlarına kilitlerken, A Millî Futbol Takımı grup aşamasından sıfır puanla ülkemize dön­dü.

Küresel ısınmanın etkileri daha da artan bir ivmeyle hissedilirken, çeşitli toplantılar ve zirveler yapıldı. İskoçya-Glasgow’da yapılan COP26 toplantısında 100’den fazla ülke lideri yer alırken Türkiye “itibarlı güvenlik sağlan­madığı” gerekçesiyle katılımını geri çekti.

2021 yazı ülkemiz için bitmek bilmeyen, söndürülmesi haftalar alan yangınlar mevsi­miydi. Antalya’dan Marmaris’e kadar uzanan çok geniş bir alanda günlerce süren, havadan müdahale araçlarının eksikliğinin önemli rol oynadığı süreçte doğal yaşam ve ormanlar kav­ruldu. Ülkenin güneyi ateşlerde yanarken, ku­zeyi de çok sayıda can kaybına yol açan seller altındaydı. Betona dayalı kalkınma modeli bi­limi ve mühendisliği hiçe sayınca faturası can kayıpları, yıkılan yapılar ve heba olan millî ser­vet olarak kesildi.

Temeli matematik olan ekonomi alanında ise yüzyıllara dayanan iktisat teorilerini yok sayma girişimleri, Türkiye ekonomisini ciddi biçimde etkiledi. Dünyada küresel olarak pan­demiyle birlikte yaşanan tedarik zinciri so­runları, yükselme trendindeki enflasyon, vb. konularla başa çıkmak için iktisat bilimi reh­ber alınırken; Türkiye’de “reel efektif döviz ku­ru” 1980 sonrası en düşük seviyeye geldi. 1994 krizine yol açan faizle inatlaşma yaklaşımı 2021’de yeniden karşımıza çıkarken, son kaza­nanın hep matematik olduğunu ve “tarih değil, hatalar tekerrür eder” sözünü hep hatırlamak gerekiyor.

100 yıl önce pozitif bilimi rehber alarak 10 yıllık savaştan muzaffer çıkan, yorgun-bitkin ve fakir bir ülkeyi yeniden inşa eden insanlar bizim ninelerimiz, dedelerimizdi. Onların yüzü suyu hürmetine ve çocukların geleceği için ta­rihe hep sahip çıkacağız.

2021’in dünyada ve ülkemizdeki gerçek kahramanlarına, tüm hekimler ve sağlık çalı­şanlarına minnettarız. Mutlu ve umutlu yıllar…

Alp E. Aksudoğan